اندیشه و عمل اقتصادی میرمصطفی عالی‌نسب

میرمصطفی عالی‌نسب از چهره‌های تاثیرگذار بر روندهای اقتصادی ایران در سال‌های پس از انقلاب اسلامی بوده است. با توجه به نقش برجسته عالی‌نسب این مقاله در پی پاسخ به سه سوال اصلی است: 1. اندیشه‌ها و عمل اقتصادی عالی‌نسب تحت‌‌تاثیر چه جریان‌های فکری شکل گرفته است؟ 2. مضامین اصلی جاری در اندیشه و عمل اقتصادی وی چه بوده است؟ 3. چه ارزیابی‌ای از میراث فکری و علمی عالی‌نسب می‌توان داشت؟ با توجه به اینکه هیچ اثر مکتوب یا غیرمکتوبی از عالی‌نسب باقی نمانده است، در مقاله حاضر تلاش شده است تا با استفاده از منابع دست اول موجود و مصاحبه با ده تن از چهره‌های نزدیک به ایشان به سه سوال موردنظر پاسخ داده شود. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد آراء و عقاید اقتصادی عالی‌نسب از سه آبشخور فکری اصلی یعنی اندیشه اسلامی، مکتب تاریخی آلمان و اقتصاد سوسیالیستی تاثیر پذیرفته است. مضامین اصلی قابل‌استخراج از میراث فکری و عملی وی نیز شامل مواردی چون نگرش اخلاقی به اقتصاد، باور به دخالت گسترده دولت، مخالفت با سرمایه‌داری تجاری، خصوصی‌سازی و سرمایه خارجی، ملی‌گرایی اقتصادی، حمایت‌گرایی اقتصادی و ضرورت ترویج تولید داخلی، باور به تقدم عدالت بر دیگر ابعاد توسعه، حفظ ارزش پول ملی و مخالفت با مصرف‌گرایی می‌باشد. مقاله بر این نکته تاکید می‌کند که با وجود عناصر یک جهت‌گیری نسبتاً مشخص در عرصه سیاست‌های اقتصادی، عالی‌نسب را نمی‌توان واجد یک اندیشه اقتصادی نظام‌مند دانست. در حوزه برونداد نیز با وجود کسب دستاوردهای مهمی چون حفظ ثبات اقتصادی نسبی در شرایط جنگ و تحریم، تامین حداقل‌های معیشتی و پشتیبانی از جبهه‌ها، برآیند سیاست‌هایی که عالی‌نسب در تنظیم و اجرای آنها ایفای نقش کرده است، ازلحاظ شاخص‌های کلان اقتصادی موفقیت‌آمیز نبوده است.

the economic thought and practice of mir mustafa alinasab

mir mustafa alainasb has been one of the influential figures on iran's economic trends in the years after the islamic revolution. considering the prominent role of highness, this article seeks to answer three main questions: 1. what intellectual currents were formed under the influence of highness's thoughts and economic practice? 2. what were the main current themes in his economic thought and practice? 3. what assessment can be made of the intellectual and scientific heritage of the highness? considering that there are no written or non-written works of the highness, in this article, an attempt has been made to answer the three questions by using the available first-hand sources and interviews with ten figures close to him. the findings of the research show that the economic opinions and ideas of the noble family were influenced by three main intellectual streams, namely, islamic thought, the german historical school, and socialist economy. the main themes that can be extracted from his intellectual and practical heritage include things such as moral attitude towards the economy, belief in extensive government intervention, opposition to commercial capitalism, privatization and foreign capital, economic nationalism, economic protectionism and the necessity of promoting domestic production, belief in the primacy of justice over other dimensions of development are maintaining the value of the national currency and opposing consumerism. the article emphasizes the point that despite the elements of a relatively specific orientation in the field of economic policies, aaleenasb cannot be considered as having a systematic economic thought. in the field of output, despite achieving important achievements such as maintaining relative economic stability in the conditions of war and embargo, providing the minimum subsistence level and supporting the fronts, the results of the policies that his highness played a role in regulating and implementing have not been successful in terms of macroeconomic indicators.