تحلیل اقتصادی تصمیم‎گیری و ارزش‌های انسانی و اسلامی در انتخاب همسر

گری بکر به‌عنوان مبدع علم اقتصاد خانواده بر آن است که انسان‌ها در همه رفتارهایشان براساس دسته‎ای از ترجیحات پایدار و مقدار بهینه‎ای از اطلاعات، مطلوبیتشان را حداکثر می‎کنند. اگر نشان داده شود افراد در حیطه‎هایی از زندگی خود براساس حداکثرسازی مطلوبیت رفتار نمی‎کنند، کارآمدی رویکرد اقتصادی در تحلیل آنها مورد تردید قرار می‎گیرد. این نوشتار نظریه‎های تصمیم‎گیری را معرفی و تناسب هریک از آنها را در مورد انتخاب‌های خانوادگی با توجه به ویژگی‌های خاص آن بررسی می‎کند.این پژوهش در تبیین چگونگی تاثیرگذاری ارزش‌های انسانی و اسلامی بر تصمیم‎گیری‌های خانوادگی از شیوه تحلیلی‎−‎توصیفی استفاده می‎کند و برای شناخت حیطه رفتار حداکثرسازانه در انتخاب همسر از تحلیل مضمون آیات و روایات و تطبیق آن با استنباط‌های مشهور فقهای شیعه استفاده می‎کند و نتیجه می‎گیرد رفتارهایی که مشمول احکام واجب یا حرام است، در حیطه رفتار زمینه‎ای و خارج از دامنه کاربرد رویکرد اقتصادی است؛ رفتارهایی که مشمول احکام مستحب یا مکروه است هم می‎تواند زمینه‎ای و هم می‎تواند بهینه‎سازانه باشد و رویکرد اقتصادی در تحلیل آنها تا حدی کاربردپذیر است و رفتارهایی که مشمول احکام یادشده نیست در حیطه رفتار عقلایی است و انتظار می‎رود رویکرد اقتصادی در تحلیل آنها به خوبی کاربردپذیر باشد.

economic analysis of decision-making and human and islamic values in choosing a spouse

gary becker, as the creator of family economics, believes that humans maximize their utility in all their behaviors based on a set of stable preferences and an optimal amount of information. if it is shown that people do not behave based on the maximization of utility in some areas of their lives, the efficiency of the economic approach in their analysis will be doubted. this article introduces decision-making theories and examines the appropriateness of each of them regarding family choices according to its specific characteristics. this research uses analytical-descriptive method to explain how human and islamic values affect family decisions. this study uses the content analysis of verses and narrations and its comparison with the famous inferences of shia jurists to understand the scope of maximalist behavior in choosing a spouse. it concludes that behaviors that are subject to mandatory or haram rulings are within the scope of contextual behavior and outside the scope of application of the economic approach. the behaviors that are subject to the rules of recommended or prohibited can be both contextual and optimization, and the economic approach is applicable to some extent in their analysis. behaviors that are not subject to the mentioned rules are in the scope of rational behavior and it is expected that the economic approach can be used well in their analysis.