اثر توسعه بازار صکوک بر نسبت کفایت سرمایه بانک‌های اسلامی (مطالعه موردی کشور ایران)

نسبت کفایت سرمایه یک شاخص کلیدی در تحلیل وضعیت بانک به‌شمار می‎رود که با توجه به آن می‎توان متوجه شد که دارایی‎های بانک تا چه حد در سبد مناسبی سرمایه‎گذاری شده، از لحاظ ریسک و به‌کارگیری سرمایه در دارایی‎های مختلف از وضعیت مناسبی برخوردار است؛ از جمله عوامل تقویت‌کننده نسبت کفایت سرمایه، انتشار صکوک می‌باشد که به‌طور خاص و پس از توافقنامه بال 3 توجه بیشتری بدان شده است. برای این منظور از داده‌های پانزده بانک و موسسه مالی اعتباری منتخب پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره زمانی 1393−1399 بهرهگیری شده است. تجزیه و تحلیل داده‌ها به روش داده‌های پانلی و با کمک نرم‌افزار ایویوز نسخه 9 انجام گرفت. یافته‌های پژوهش نشان داد که توسعه بازار صکوک اثر مثبت و معناداری بر نسبت کفایت سرمایه بانک‌ها دارد؛ به این معنا که با افزایش توسعه بازار صکوک، بانک‌ها این امکان را دارند که در صکوک با کیفیت بالا سرمایه‌گذاری کنند که به‌واسطه این امر، سهم دارایی‌های موزون با ریسک (مخرج نسبت کفایت سرمایه) را کاهش می‌دهند و درنتیجه حضور یک بازار صکوک توسعه‌یافته کمک می‌کند تا بانک‌ها عملیات تامین مالی خود را با هزینه بسیار کم و به‌موقع انجام دهند و این امر نیز به نوبه خود به تقویت نسبت کفایت سرمایه بانک‌‌‌ها می‌انجامد.

The Effect of Sukuk Market Development on the Capital Adequacy Ratio of Islamic Banks (Case Study of Iran)

Capital adequacy ratio is a key indicator in analyzing the situation of the bank, according to which it can be understood to what extent the bank’s assets are invested in a suitable portfolio and in terms of risk and capital use in various assets. Among the factors that strengthen the capital adequacy ratio is the issuance of Sukuk, which has received more attention, especially after the third Basel Accord. For this purpose, the data of 15 selected banks and credit financial institutions accepted in the Tehran Stock Exchange during the period 2014-2020 has been used. Data analysis was performed using panel data method. Findings showed that the development of the Sukuk market has had positive and significant effect on the capital adequacy ratio of banks, which means that with the increase in the development of the Sukuk market, banks have the opportunity to invest in high quality Sukuk. This reduces the share of risk-weighted assets (denominators of capital adequacy ratio) and thus the presence of a developed Sukuk market helps banks to finance their operations at a very low cost and in a timely manner. In turn, it will lead to strengthening the capital adequacy ratio of banks