تحلیل پایداری تورم از منظر اقتصاد سیاسی ایران

تورم به‎عنوان یک متغیر کلان اقتصادی از سیاست‎های متعددی تاثیر می‎پذیرد و پیامدهای رفاهی زیادی برای گروه‎های مختلف جامعه دارد. با تاسی به ادبیات انتخاب عمومی می‎توان گفت تغییرات تورم برندگان و بازندگانی دارد. در این مقاله چرایی تداوم بلندمدت شرایط تورمی در ایران بررسی شد. برای این منظور گردآوری داده‎ها به روش کتابخانه‎ای (تحلیل اسناد) و تحلیل‎ها با رویکرد انتخاب عمومی انجام شد. در این‎باره، نهادهای موثر بر تورم از نهادهای اثرپذیر از تورم تفکیک شدند. در دسته اول، رفتار بازیگرانی تحلیل شد که با انگیزه‎های مختلف اقتصادی و سیاسی بر سیاست‎های موثر بر تورم تاثیرگذارند و در دسته دوم، با نگاهی به آثار رفاهی و سیاسی شرایط تورمی، بازیگران متاثر از شرایط تورمی تحلیل شد. دولت، بانک‎ها، مجلس و بدنه بوروکراتیک دولت از جمله بازیگران مهم موثر بر سیاست‎های تورم‎زا یا مقاوم در برابر کنترل تورم هستند. همچنین، بدهکاران بانکی، دلال‎ها و سوداگران و واردکنندگان کالاهای مصرفی و دهک‎های پایین جامعه از شرایط تورمی متاثر می‎شوند. بانک مرکزی به‎دلیل کاهش اعتبار و دولت به‎دلیل کاهش اعتبار سیاسی ناشی از ناتوانی در کنترل تورم از شرایط تورمی متضرر می‎شوند. به‎دیگر‎سخن، دولت در برخی ابعاد از شرایط تورمی منتفع و در ابعادی دیگر از تورم بالا متضرر می‎شود. استنباط می‎شود که ساختار نهادی فعلی، سیاست‎گذاران و تصمیم‎گیران اقتصادی را به گرفتن تصمیم‎هایی سوق می‎دهد که به ماندگاری شرایط تورمی منجر می‎شود. ازاین‎رو، تداوم شرایط تورمی در بلندمدت را نباید پدیده‎ای غیرمنتظره دانست. از سوی دیگر، مراجعه به نظریات اسلامی نشان از وظیفه دولت در راستای حفظ ارزش پول و ضمان کاهش ارزش ناشی از سیاست‎های نادرست دارد. همچنین، با تمسک به آیه پنج سوره مبارکه نساء می‎توان گفت از دیدگاه اسلامی باید ساختارها به‎گونه‎ای تنظیم شود که انگیزه‎های بازیگران در راستای حفظ ارزش پول باشد.

Analyzing the Stability of Inflation from the Perspective of Iranian Political Economy

Inflation as a macroeconomic variable is influenced by many policies and has many welfare implications for different groups of society. By referring to the literature of public choice we can say that inflation changes have winners and losers. In this article, the long-term persistence of inflationary conditions in Iran was investigated. For this purpose, data were collected by library method (document analysis) and general selection approach. In this regard, the institutions affecting inflation were separated from those influenced by inflation. In the first category, the behavior of those actors were analyzed that influenced inflationary policies with different economic and political motives and in the second category, looking at the welfare and political effects of inflationary conditions, the actors affected by the inflationary conditions were analyzed. Also, bank debtors, brokers and speculators and importers of consumer goods and low-income deciles are affected by inflationary conditions. The central bank is suffering from inflationary conditions due to a decline in credit and the government due to a decline in political credit due to its inability to control inflation suffer from inflationary conditions.In other words, the government benefits from inflation in some respects and in other respects suffers from high inflationary conditions. It is assumed that the current institutional structure drives policymakers and economic decision-makers to make decisions that lead to the persistence of inflationary conditions. Therefore, the persistence of long-term inflationary conditions should not be considered an unexpected phenomenon. On the other hand, referring to Islamic theories shows the government’s duty to preserve the value of money and to guarantee the devaluation of money arising from bad policies. Also, we can say with reference to Surah Al Nisa, Verse five, from an Islamic point of view structures must be designed in such a way that motivate actors to maintain value.