تبیین نظری خط فقر از دیدگاه اقتصاد اسلامی براساس استانداردهای آماری اقتصاد ایران

عدالت اقتصادی یکی از اصول اقتصاد اسلامی به‎ شمار آمده و پژوهشگران این عرصه تاکنون نظریه‌ها و پژوهش‌های گسترده‎ای در راستای مبتنی کردن توصیه‎های سیاستی اقتصادی بر این اصل مهم انجام داده‎اند. هدف از این مقاله معرفی حدکفاف بجای خط فقر و ارائه معیاری جهت اندازه­گیری حدکفاف در اقتصاد اسلامی است.  ابتنای نظریۀ عدالت اقتصادی بر «استحقاق» تمرکز این دسته از پژوهش‌ها بر تبیین هرچه بیشتر و دقیق‎تر این انگاره را در اقتصاد اسلامی می‎طلبد. عدالت اقتصادی در آموزه‎های اسلامی مستلزم این است که دست‌کم به چهار استحقاق حد کفافی، توازن، سهم‌بری عوامل تولید و اعتدالی−عرفی، جامه عمل پوشانده شود. در این مقاله با روش توصیفی−تحلیلی و با استفاده از روش‎های ریاضی به تبیین کرانه پایین حد کفاف فقر و ارائه راهکارهایی برای برآورد آن پرداخته و در ضمن به مقایسه آن با خط فقر در اقتصاد متعارف خواهیم پرداخت. نتیجه‎ این مقاله نشان می‎دهد خط فقر و کرانۀ پایین حد کفاف دو معیار کاملاً جداگانه بوده و براساس روایات می‎توان اولین نقطه عطف توزیع درآمد را حد کفاف در نظر گرفت و در بیشتر مواقع حد کفاف بالاتر از خط فقر قرار می‎گیرد.

Theoretical explanation of the poverty line from the perspective of Islamic economics; based on statistical standards of the Iranian economy

Economic justice is one of the principles of Islamic economics and researchers in this field have made extensive theories and studies to base economic policies recommendations on this important principle. The purpose of this article is to introduce &the limit of sufficiency& instead of the poverty line and to provide a criterion for measuring the limit of sufficiency in Islamic economics. By basing the theory of economic justice on &entitlement& it demands that this type of research focus on explaining this idea in Islamic economics as accurately as possible. Economic justice in Islamic teachings requires the fulfillment of at least four entitlements, namely sufficiency limit, balance, contribution of the factors of production, and moderating-conventional rights. In this paper, by the descriptive-analytical method and using mathematical methods, we will explain the subordinate limit of the sufficiency and provide solutions for its estimation, while comparing it with the poverty line in the conventional economy. The result of this paper is that the poverty line and the bottom line of the sufficiency are two completely separate criteria, and policy-making based on the bottom line of sufficiency rather than the poverty line makes greater prosperity for society.