اولین گزارش از وجود بیماری قرنطینه‌ای میوه سبز مرکبات (Huanglongbing) در استان کرمان (ارزوییه)

بیماری میوه سبز مرکبات ( هوانگ لانگ بینگ) یکی از بیماری‌های مهم مرکبات و جز بیماری‌های قرنطینه‌ای کشور محسوب می‌شود. این بیماری به تازگی از برخی نقاط استان های سیستان و بلوچستان و هرمزگان گزارش شده است (علیزاده 1388). عامل بیماری در ایران باکتری candidatus liberibacter asiaticus و ناقل آن پسیل مرکبات است. مجاورت استان کرمان با استان‌های آلوده و هم‌چنین عدم امکان تشخیص قطعی بیماری بر اساس علایم، موجب شد تا ردیابی مولکولی این بیماری در منطقه ارزوییه (به دلیل وجود ناقل و مشاهده علایم مشابه به علایم بیماری) انجام گیرد. در مهر ماه 1389 در راستای ردیابی بیماری مذکور از 120 درخت مشکوک نمونه برداری به عمل آمده و از نمونه‌های ارسالی به آزمایشگاه رگبرگ‌ها جدا و از آنها و دی ان ای کل با استفاده از کیت استخراج دی ان ا شرکت فرمنتاز استخراج شد. نمونه‌های دی.ان.ا از نظر وجود عامل بیماری میوه سبز با استفاده از دو جفت آغازگر و روش واکنش زنجیره‌ای پلیمراز (pcr) ارزیابی شدند. آغازگرهای a2 و j5 یک قطعه از ژن‌های پروتیین‌های ریبوزمی با اندازه تقریبی 703 جفت باز در گونه آسیایی و آغازگرهای oi1 و oi2c یک قطعه از دی.ان.ا ریبوزومی 16s با اندازه تقریبی 1160 جفت باز را تکثیر می‌کنند. محصول واکنش زنجیره‌ای پلیمراز با هر کدام از جفت آغازگرها روی ژل آگارز 1% الکتروفورز شد. در محصول pcr با هر کدام از جفت آغازگرها باندهای مورد انتظار در یک نمونه از 120 نمونه آزمایش شده مشاهده گردید. وجود باند 703 جفت بازی حاصل از pcr با آغازگرهای a2 و j5 و هم‌چنین نتایج هضم آنزیمی محصول pcr با آغازگرهای oi1 و oi2c توسط آنزیم xbai و مشاهده دو باند تقریبی 520 و 640 جفت بازی، وجود گونه candidatus liberibacter asiaticus را تایید کرد. قطعه‌های حاصل از pcr برای بررسی بیشتر تعیین ترادف شدند. گیاه آلوده یک اصله نارنگی 4 ساله رقم کارا از منطقه قادر آباد ارزوییه بود که علایمی شامل لکه‌های تیره و روشن از زرد، سبز روشن و سبز تیره بدون حاشیه یا مرز مشخص روی برگ آن مشاهده گردید. هم‌چنین علایمی از جمله تشکیل برآمدگی‌های نامنظم روی میوه به صورت آبله آبله شدن میوه، بذرهای کوچک، پوک، چروکیده، قهوه‌ای مایل به سیاه و عقیم و هم‌چنین عدم تقارن میوه دیده شد که البته ممکن است عوامل دیگری نیز در تولید آنها نقش داشته باشد. این اولین گزارش از وجود بیماری میوه سبز مرکبات در منطقه ارزوییه در استان کرمان می‌باشد. بر اساس دستور العمل‌های ارسالی از سازمان حفظ نباتات کشور دستور امحا درخت آلوده صادر شد.