اولین گزارش از همراهی یک فیتوپلاسمای متعلق به ‘candidatus phytoplasma asteris’ (زیرگروه b) با بیماری زردی گل نسترن در ایران

در بررسی سال 1401، بیماری زردی گل نسترن(rosa canina l.) در شهرستان جهرم (استان فارس) مشاهده شد. مشخص‌ترین علائم بیماری عبارت بودند از زردی شدید، باریکی و لوله شدن برگ‌ها، کاهش گلدهی، تولید گل‌های غیرعادی و کوتولگی (شکل1). دی‌ان‌ای استخراج شده از پانزده نمونه دارای علائم و 4 نمونه فاقد علائم از نظر وجود فیتوپلاسما بررسی شدند. در آزمون واکنش زنجیره‌ای پلیمراز (pcr) دو مرحله‌ای با استفاده از جفت آغازگرهایp1/p7 وr16f2n/r16r2 (lee et al., 1998) قطعه مورد انتظار (1250 جفت باز) فقط در نمونه‌های دارای علائم مشاهده شد. توالی‌های محصول پی‌سی‌آر با جفت آغازگر r16f2n/r16r2 در پانزده نمونه گل نسترن دارای علائم بیماری، شباهت 100 درصدی داشتند و نماینده‌ای از آن‌ها تحت شماره oq332406 در بانک ژن قرار داده شد. جستجو با برنامه بلاست (www.ncbi.nlm.nih.gov) نشان داد که فیتوپلاسمای زردی گل نسترن جهرم با فیتوپلاسماهای فیلودی علف شنگ (kr262955) و زردی پیاز (mg519854) اعضای زیر گروه b گروه زردی مینا (16sri b) در ایران 100 درصد شباهت دارد. آنالیز فیلوژنتیکی با استفاده از روش neighbor joining و نرم افزار mega7 نشان داد که فیتوپلاسمای زردی گل نسترن جهرم در کلاستر فیتوپلاسماهای گروه زردی مینا نزدیک به استرین‌های زیر گروه 16sri b قرار دارد (شکل 2). این اولین گزارش از همراهی یک فیتوپلاسما از زیرگروه 16sri b از ایران همراه با زردی گل نسترن است. در ایران قبلا زنجرکcirculifer haematoceps به عنوان ناقل فیتوپلاسمای فیلودی کلزا (16sri b)گزارش شده است ((salehi et al., 2011. توانایی این زنجرک برای انتقال فیتوپلاسمای زردی گل نسترن نیاز به بررسی دارد.

first report of a ‘candidatus phytoplasma asteris’ related (16sri b) phytoplasma associated with rosa canina yellows disease in iran

in a 2022 survey conducted in jahrom, fars province, iran, the dog rose yellows (dry) disease was observed in rosa canina l. plants. the disease manifested as severe yellowing, leaf curling, reduced flowering, abnormal flowers and stunted growth (fig. 1). dna from 15 symptomatic and four asymptomatic plants was tested for phytoplasma presence. nested pcr with p1/p7 and r16f2n/r16r2 primers (lee et al., 1998) yielded 1.25 kbp fragments exclusively from symptomatic plants. the sequences from these samples were identical and one was submitted to genbank (accession no. oq332406). blast analysis revealed that the jahrom dry (jdry) phytoplasma sequence matched with two iranian 16sri b strains: bajgah tragopogon dubius phyllody (kr262955) and zarghan onion yellows (mg519854). phylogenetic analysis placed jdry phytoplasma within the 16sri group, closet to the 16sri b subgroup (fig. 2). this report marks the first association of a 16sri b phytoplasma with dry disease in iran. the leafhopper circulifer haematoceps, known to vector similar phytoplasma associated with rapeseed phyllody (salehi et al., 2011), is yet to be tested for its ability to transmit rosa canina yellows phytoplasma.