واکنش منتخب ژرم پلاسم جهانی و لاین های نوترکیب حاصل از تلاقی بین گونه ای گلرنگ به بیماری بوته میری فوزاریومی

در بین گیاهان دانه روغنی، گلرنگ از جایگاه ویژه ای بویژه برای تولید در شرایط تغییر اقلیم برخوردار است. از مشکلات اساسی کشت گلرنگ، بوته میری بر اثر حمله قارچ ها می باشد، که تنوع ژنتیکی تحمل به آن در گونه زراعی بومی محدود است. بررسی های مورفولوژیکی و مولکولی نشان دادکه عامل بیماری fusarium solani می‌باشد. تعداد56 ژنوتیپ گلرنگ شامل لاین‌های حاصل از تلاقی بین گونه ای و نیز تعدادی از ارقام داخلی و خارجی به منظور بررسی واکنش آنها به بیماری در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در گلخانه ارزیابی شدند. واکنش بوته ها نسبت به بیماری با اندازه گیری صفاتی مانند: درصد مرگ و میر، طول منطقه نکروز در ریشه، تعداد بوته زنده، وزن خشک ریشه، وزن خشک هوایی، ارتفاع ساقه، قطر ساقه ارزیابی شد. نتایج نشان داد بین میانگین طول زخم روی ریشه و تعداد بوته های زنده در گلخانه همبستگی منفی بالایی وجود داشت. ژنوتیپ ها به پنج گروه (مقاوم، نسبتاً مقاوم، متحمل، نسبتاً حساس، حساس) تفکیک شدند. مقاومترین ژنوتیپ ها، padideh، ، golmehr و والد وحشیp بودند. ژنوتیپ kose، حساس ارزیابی شد. از آنجایی که گونه وحشی والدp و برخی لاینهای حاصل از تلاقی بین گونه ای آن دارای بیشترین درصد زنده مانی و کمترین درصد مرگ و میر بودند و از طرفی این گونه شبیه ترین گونه از نظر صفات زراعی به گونه اهلی است، استفاده از این گونه و لاین‌های حاصل از تلاقی بین گونه ای آن برای ایجاد ارقام مقاوم به بیماری قابل توصیه می باشد.

reaction of safflower selected world- wide germplasm and inter-specific derived lines to fusarium root rot disease

among the oilseed plants, safflower has a special place, for production under climate change conditions. one of the main problems of safflower cultivation is fungal attack, which ultimately reduces crop yield. studies have shown that fusarium solani is the cause of the disease. fifty six safflower genotypes were evaluated for their response to fusarium root rot in a completely randomized block design with three replications in greenhouse conditions. the response was assessed by measuring traits such as mortality rate, length of necrosis zone in roots, number of viable plants, dry root weight, and dry weight of aerial area, stem height and stem diameter. the results showed that there is a high negative correlation between the mean necrosis length on the root and the number of live plants in the greenhouse. genotypes were divided into 5 groups (resistant, relatively resistant, tolerant, sensitive, and relatively sensitive). the most resistant genotypes were padideh, golmehr, and p. kose was evaluated as susceptible genotype. since the wild species of c. palaestinus (p) and some genotypes resulting from its interspecies had the highest survival rate and the lowest necrosis length and mortality rate and on the other hand, this species is the most similar in terms of agronomic traits to the domestic species, the use of this species and the lines resulting from its interspecies to create disease-resistant cultivars could be recommended.