تفاوت در شاخص‌های زیستی مرتبط با افزایش جمعیت در تعدادی از ژنوتیپ‌های اسکاتلندی شته سبز هلو (Myzus persicae)، ناقل اصلی ویروس برگ قاشقی سیب زمینی*

کلون‌های مختلف شته سبز هلو(myzus persicae)، ناقل اصلی ویروس برگ قاشقی سیب زمینی، در تولید مثل، سازگاری روی میزبان، مقاومت به حشره کش‌ها و انتقال ویروس متفاوت هستند. در این بررسی شاخص‌های زیستی مهم مرتبط با افزایش جمعیت درپنج ژنوتیپ مهم اسکاتلندی شته سبز هلو شامل ژنوتیپ های a، b، c، j، و i مورد ارزیابی قرار گرفتند. ژنوتیپ‌های مورد بررسی به روش انگشت‌نگاری جدا کننده‌های بین ژنی دی.ان.ای ریبوزومی (ribosomal dna intergenic spacer fingerprinting) متمایز شده‌اند. شاخص‌های زیستی مورد ارزیابی شامل : مدت زمان تولد تا بلوغ، تولید روزانه پوره، مدت زمان تولید پوره، تولید کل پوره و طول عمر هر ژنوتیپ بود. این شاخص‌ها با قرار دادن پوره‌های سن چهارم هر ژنوتیپ روی برگ‌های بریده کلزا و سیب زمینی به عنوان میزبان اندازه‌گیری شدند. تعداد پوره‌های تولید شده توسط هر یک از شته‌های مورد بررسی به‌طور روزانه شمارش شده و از روی برگ‌ها حذف می‌شدند. این شمارش و ثبت تا زمان مرگ هر شته ادامه داشت. مدت زمان تولد تا بلوغ هر ژنوتیپ نیز با قرار دادن یک پوره یک روزه روی برگ‌های بریده گیاهان مذکور و ثبت مدت زمانی که به بلوغ می‌رسیدند تعیین شد. نتایج تفاوت‌های معنی‌داری را بین شاخص‌های زیستی ژنوتیپ‌های مورد بررسی آشکار نمودند. ژنوتیپa یکی از مولد ترین ژنوتیپ‌ها روی هر دو میزبان و ژنوتیپ b روی سیب زمینی ازمولد ترین ژنوتیپ ها بود. این دو ژنونیپ هم‌چنین نسبت به سایرین در برابر حشره‌کش‌ها مقاوم‌تر و ناقلین موثر‌تری برای ویروس برگ قاشقی سیب زمینی هستند. بنابراین وجود چنین ژنوتیپ‌های بسیار مولد، با کارایی بالای انتقال ویروس و مقاوم به حشره‌کش‌ها می‌تواند خطری بالقوه در گسترش این ویروس باشند. این امر ضرورت شناسایی ژنوتیپ‌های مختلف شته سبز هلو و دیدبانی مداوم ترکیب جمعیتی ژنوتیپ‌های مختلف آن را از نظر مقاومت به حشره کش ها، کارایی انتقال ویروس و توانایی افزایش جمعیت در هر منطقه مشخص می‌سازد.