بررسی اثر باکتری های فراریشه بر نماتود ریشه گرهی (Meloidogyne javanica) بر روی خیار در شرایط گلخانه *

به منظور بررسی اثر باکتریهای فراریشه گیاهان بر فعالیت نماتود ریشه گرهی، گونه meloidogyne javanica، از خیار، سرو و گوجهفرنگی آلوده به نماتود مذکور از مناطق شیراز، مرودشت و گرمسار و هم‌چنین سرو، چمن و گندم سالم از باجگاه نمونهبرداری شد. نماتودهای جداسازی شده در گلخانه روی گوجهفرنگی رقم شفت فلات خالصسازی و تکثیر گردید. ابتدا 40 سویه باکتری جدا شده از فراریشه گیاهان آلوده و یا سالم بر میزان تفریخ تخم پس از سه و هشت روز و هم‌چنین فعالیت لاروهای سن دوم، پس از 24، 48 و 72 ساعت، در شرایط آزمایشگاه بررسی گردید. سپس از میان سویههای موثر، ده سویه انتخاب و در شرایط گلخانه روی خیار رقم سوپرآملیا در دو آزمایش مستقل مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که تمامی سویهها موجب افزایش رشد گیاه و کاهش شاخصهای مربوط به نماتود شدند. در این میان سویه pseudomonas fluorescens chao با کاهش 3/55% و 7/55% تعداد گال و کاهش 1/91% و 8/82% فاکتور تولیدمثل، به ترتیب در آزمایش اول و دوم، به عنوان موثرترین سویه شناخته شد. سویهای از pantoea sp. در رتبه بعدی قرار گرفت. هم‌چنین تاثیر سه سویه از باکتریهای fluorescens chao .p، bacillus subtilis و pantoea sp. به صورت جداگانه و در ترکیب با هم روی دو رقم خیار سوپرآملیا و رویال بررسی شد. براساس نتایج به دست آمده کاربرد توام هر سه باکتری نسبت به استفاده از هریک به صورت جداگانه و یا در ترکیبهای دوتایی اثر بیشتری در افزایش شاخصهای رویشی گیاه و کاهش شاخصهای مربوط به نماتود داشت.