اولین گزارش زنگ puccinia oxalidis روی شبدر زینتی (oxalis triangularis) در ایران

گیاه شبدر زینتی یا شبدر بنفش با نام علمی oxalis triangularisa. st.-hil. از تیره oxalidaceae گیاهی چند ساله است که به عنوان گیاه زینتی گلدانی در فضاهای بسته استفاده می شود. در خرداد سال 1397 برخی از گلدان های گیاه مذکور در دانشگاه مراغه واقع در شهر مراغه، آذربایجان شرقی علایم آلودگی به قارچ مولد زنگ را نشان دادند. بر اساس بررسی دقیق نمونه های آلوده ویژگی های زیر روی برگ های گیاه میزبان مشاهد گردید: مراحل اسپرموگونیوم و اسیوم روی گیاه آلوده مشاهده نشدند. اوردینیوم ها گرد به قطر 0.4-0.2 میلیمتر، شکوفا با ظاهری برآمده و پودری به رنگ زرد رنگ پریده تا زردنارنجی در حلقه های متحد المرکز به قطر تا 9 میلیمتر روی سطح زیرین برگ تشکیل شده بودند. اوردینیوم ها فاقد پارافیز بودند. اوردینیوسپورها به ابعاد 19-13 × 23-16 میکرومتر اندازه گیری شدند. این اسپورها بیضوی، کروی یا به شکل تخم مرغی وارونه بودند. دیواره اوردینیوسپورها بی رنگ به ضخامت غالبا 0/5-1 و بندرت تا 1.5 میکرومتر و به طور متراکم و ظریف خاردار بود. منافذ تندشی اوردینیوسپورها ناپیدا بودند. تلیوم های مجزا روی نمونه بررسی شده دیده نشد. تلیوسپورها به صورت پراکنده در اوردینیوم ها دیده شدند.

First report of Puccinia oxalidis on Oxalis triangularis from Iran

Oxalis triangularis A. St.Hil. (Oxalidaceae) known as “False Shamrock”, is a perennial ornamental plant native to Brazil. The plant is used as indoor pot plant in Iran. In June 2018, rustinfected leaves were sampled from an indoor pot plant in University of Maragheh, located in Maragheh, East Azarbaijan. The following morphological features were observed on infected leaves: * Corresponding author’s Email: puccinia@gmail.com 1. Research Associate Prof., Department of Botany, Iranian Research Institute of Plant Protection, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran 2. Instructor and Assistant Prof., of Department of Plant Protection, Faculty of Agriculture, University of Maragheh, Maragheh, Iran   Spermogonia and aecia not seen. Uredinia round, 0.20.4 mm in diameter, in orbicular groups forming concentric circles up to 9 mm in diameter, soon naked, erumpent, powdery, yellowish white to orangeyellow, without paraphyses, urediniospores 1623 × 1319 µm, ellipsoid, globoid or obovoid, wall 0.51(1.5) µm thick, minutely and densely echinulate, colorless, germ pores obscure. Telia not seen, teliospores were sporadically present in uredinia, 2128 × 1518 µm, ellipsoid, oblong or broadly oblong, rounded or obtuse at apex, slightly constricted at septum, wall quite colorless, smooth, thin, 0.50.8 µm, pedicel colorless, as long as spores or shorter (Fig. 1).