تغییرات وقوع و شدت بیماری پیچیدگی برگ گوجه‌فرنگی و جمعیت سفیدبالک Bemisia Tabaci در سه رقم گوجه‌فرنگی در کشت گلخانه‌‌‌ای (مورد مطالعه: شیراز، استان فارس، ایران)*

پیچیدگی برگ از بیماری‌های خسارت‌زای گوجه‌فرنگی است که توسط چندین ویروس از جنس begomovirus (خانواده geminiviridae) از جمله ویروس پیچیدگی برگ زرد گوجه‌فرنگی (tylcv) ایجاد می‌شود. این ویروس‌ توسط سفید‌بالک bemisia tabaci منتقل می‌شود. بمنطور بررسی تغییرات وقوع و شدت بیماری و تخمین جمعیت ناقل ویروس در سه رقم گوجه‌فرنگی شامل yrmt، pandaf1 و brst، 15 گیاه از هر رقم که در گلخانه‌ پرورشیتولیدی دانشکده کشاورزی شیراز کشت شده بودند بصورت تصادفی انتخاب و میزان آلودگی طبیعی آنها به جدایه ایرانی tylcv (tylcv[ab]) در فواصل زمانی 20 روز (از 20 روز پس از تاریخ کاشت تا انتهای 100 روز) بوسیله آزمون pcr با استفاده از آغازگرهای اختصاصی tylcv[ab] تعیین شد. پس از بروز علائم، شدت بیماری با روش چشمی و با مقیاس ارزیابی ترتیبی اندازه‌گیری و به مقیاس نسبی تبدیل شد. بمنظور برآورد جمعیت b. tabaciتعداد 50 عدد شفیره از برگ‌های هر گیاه جمع‌آوری و با استفاده از خصوصیات ظاهری شفیره، شفیره‌های b. tabaci از شفیره‌های سفیدبالک گلخانه (trialeurodes vaporariorum) تفکیک و شمارش گردیدند. تجزیه آماری نشان داد که تفاوت معنی‌دار در میزان وقوع و شدت بیماری و جمعیت b. tabaci بین ارقام وجود دارد. وقوع بیماری از 6.6% تا 86.6% بترتیب در 40 و 100 روز پس از تاریخ کاشت برآورد شد. وقوع و شدت بیماری و جمعیت حشره ناقل در رقم‌های yrmt و pandaf1 نسبت به رقم brst روندی صعودی‌تری نشان دادند و با شیب بیشتری افزایش یافتند. رقم brst نسبتا" متحمل‌تر از دو رقم دیگر (yrmt  و pandaf1) که نسبت به  tylcvحساس بودند تشخیص داده شد.