بررسی اثرات نامتقارن عوامل موثر بر درآمدهای مالیاتی در ایران با رویکرد رگرسیون کوانتایل

درآمدهای مالیاتی نقش مهمی در پیش برد برنامه های توسعه و بهبود توزیع درآمد در کشورهای مختلف دارند. آگاهی از عوامل تاثیرگذار بر درآمدهای مالیاتی، از جنبه سیاست‌گذاری در این زمینه بسیار حائز اهمیت است. مطالعات پیشین در ایران عمدتاً در بررسی عوامل موثر بر درآمدهای مالیاتی بر روش های خطی متمرکز بوده است. مطالعات جدید نشان می دهد که رفتار مالیاتی می تواند از الگویی غیر خطی تبعیت کند. به بیانی دیگر عوامل موثر بر درآمدهای مالیاتی در سطوح مختلف درآمدهای مالیاتی ممکن است اثرات متفاوتی داشته باشند. به بیانی دیگر ممکن است این متغیرها در مقادیر بالای درآمد مالیاتی اثر منفی و در مقادیر پائین آن، اثر مثبت داشته باشند. این مساله در رگرسیون های خطی مرسوم قابلیت بررسی ندارد. با توجه به این موضوع، هدف این مطالعه بررسی عوامل موثر بر درآمدهای مالیاتی در ایران طی دوره زمانی 1398 1360 با رویکرد رگرسیون کونتایل است که رویکردی پیشرفته در بررسی اثرات نامتقارن بین متغیرهای مستقل و وابسته است. در ابتدا نیز پیش از برآورد مدل، حجم اقتصاد زیرزمینی برای ایران به عنوان یک متغیر تاثیرگذار بر درآمدهای مالیاتی با روش mimic برآورد شده است. نتایج این مطالعه نشان داد که اثر متغیرهای درآمد سرانه، ارزش افزوده بخش های خدمات، صنعت و مخارج دولت اثر مثبت و معنی داری بر درآمدهای مالیاتی داشته‌اند. اثر درآمدهای نفتی، نرخ ارز، اقتصاد زیرزمینی و تورم نیز بر درآمد مالیاتی منفی بوده است. سایر نتایج این مطالعه نشان داد که اثر متغیرهای gdp سرانه، ارزش افزوده بخش صنعت، نرخ ارز و درآمدهای نفتی بر درآمد مالیاتی نامتقارن بوده است.

investigating the asymmetric effects of factors affecting tax revenues in iran using quantile regression approach

extended abstractintroduction the history of human development shows that tax is a necessity in the economy of countries because it is related to the birth, existence and development of government. not only is tax an important revenue for a governments budget, but also it is related to economic growth, fair distribution and social stability. for this reason, tax and its determining factors play a prominent role in economic literature. in developing countries due to ever growing needs of citizens and limited resources, government are facing challenges in fulfilling their developmental programs. this situation is exacerbated by, on the one hand, increasing costs of public services and on the other hand the pressure of public opinions. in such conditions it is highly required to optimize public funds through public policies. tax revenue mobilization is a major concern in economic policy making in many countries. while some countries have experienced a considerable rise in the rate of tax to gdp, others show little or no increase in long periods of time. in developing countries, it is essential to increase tax revenues in order to provide funds for public investments and public services. in recent years, governments and international institutions have been more interested in increasing  tax capacities. this shows  they have realized that tax capacity is the core of state building and development. methodology deferent variables may differ from country to country due to the level of development, economic structure and the role natural resources play in government revenue. as tax behaviors highly tend to follow asymmetric and non linear patters, it is of great significance for policy makers to investigate the existence of these effects in asymmetric patterns. in other words, in high levels of tax revenue, the effect and even the sign of effective variables on tax revenue may be different from that of low levels of tax revenue. these results show beneficial resolutions which help policy makers to determine the optimal tax revenues. regarding this issue, the aim of this study is to analyze the asymmetric effects of influential factors on tax revenue during 1360 1398 with quantile regression approach.in this article, quantile regression was used to analyze the model.