بررسی نقش مالیات کربن و یارانه‌های سوخت‌های فسیلی بر توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر در کشورهای منتخب oecd

سوخت‌های فسیلی و روند بهره‌برداری و مصرف آن در سده اخیر زمینه‌ساز بروز چالش‌ها و نگرانی‌های جدی در حیطه مسائل مربوط به انرژی و محیط‌زیست شده‌است. چالش‌هایی در مورد امنیت عرضه این سوخت‌ها، پایان‌پذیری منابع آن و از همه مهم‌تر آلایندگی‌های زیست‌محیطی و مسئله گرمایش زمین. از اینرو ارائه راه‌حل‌های کاربردی و اتخاذ سیاست‌های بهینه در این زمینه امری لازم و ضروری به شمار می‌آید. توسعه انرژی‌های تجدید‌پذیر که با طبیعت و محیط‌زیست سازگار است، تولید و تهیه آن‌ها آلایندگی ناچیزی دارد و برای آن‌ها پایان نزدیکی وجود ندارد، می‌تواند مهم‌ترین گزینه در راستای حل وفصل این بحران باشد. ابزارهای متعدد و متنوعی در جهت جایگزینی بین سوخت‌های فسیلی و انرژی‌های تجدیدپذیر وجود دارد که یکی از موثرترین آن‌ها اعمال مالیات کربن بر واحدهای آلاینده‌ای است که از این سوخت‌ها بهره می‌برند. همچنین محدود ساختن حمایت‌ها و یارانه‌های موجود در بخش سوخت‌های فسیلی از دیگر محرک‌های این جایگزینی به شمار می‌آید. پژوهش حاضر تلاشی در جهت بررسی روابط موجود بین اثرات این دو ابزار به عنوان متغیر‌های اصلی و همچنین متغیرهای مرتبط دیگر، بر توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر می‌باشد.  متدولوژی:هدف اصلی از انجام این تحقیق بررسی سیاست‌ها و راهکارهای کاربردی و نتایج حاصل از آن‌ در جهت توسعه‌ی انرژی‌های تجدیدپذیر و کاهش آلایندگی‌های زیست‌محیطی و حرکت در مسیر توسعه‌ی پایدار ‌است. بازه زمانی مورد مطالعه سال‌های 2004 تا 2014 وکشورهای مورد مطالعه کشورهای منتخب سازمان همکاری و توسعه اقتصادی oecd می‌باشند که در زمینه اعمال مالیات زیست‌محیطی پیشرو به شمار آمده و این مالیات‌ها در کشورهای مورد بررسی  بیشترین سهم را از کل تولید ناخالص داخلی در مقایسه با دیگر کشورهای عضو oecd داشته‌اند. شیوه مورد استفاده جهت تجزیه و تحلیل مدل، روش خودرگرسیون برداری داده‌های ترکیبی می‌باشد که رفتار تعاملی و اثرات متقابل بین متغیر‌ها را ارائه می‌دهد. ابزارهای بکار رفته در این مدل جهت بررسی روابط بین متغیرها شامل توابع واکنش‌آنی و تجزیه واریانس است. همچنین از برآوردگر gmm جهت تخمین مدل استفاده شده‌است. یافته‌ها: مطابق با آزمون‌های انجام شده، یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد مالیات کربن تاثیر مثبت و معناداری بر توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر دارد و تاثیر شوک ایجاد شده از مالیات کربن بر مصرف انرژی‌های تجدیدپذیر در کشورهای مورد بررسی مثبت می‌باشد. به‌نحوی‌که افزایش در مالیات کربن تاثیر آنی و افزایشی را بر مصرف انرژی‌های تجدیدپذیر داشته است. همچنین برقراری مالیات کربن با تاثیر منفی بر مصرف سوخت‌های فسیلی با کاهش انتشار کربن، آثار زیست‌محیطی مثبتی ایجاد می‌کند. از سوی دیگر تاثیر یارانه سوخت‌های فسیلی بر انرژی‌های تجدیدپذیر منفی می‌باشد و افزایش یارانه سوخت‌های فسیلی و شوک ایجاد شده از آن موجب کاهش آنی مصرف انرژی تجدیدپذیر می‌شود. به‌طوری‌که بر خلاف متغیر مالیات کربن که باعث افزایش هزینه مصرف سوخت‌های فسیلی می‌شود، اعمال یارانه سوخت‌های فسیلی زمینه کاهش قیمت و افزایش مصرف سوخت‌های فسیلی را فراهم کرده و با ایجاد رابطه جایگزینی مصرف انرژی تجدیدپذیر کاهش می‌یابد. نتیجه: طبق برآوردهای انجام گرفته در این تحقیق، شوک ایجاد شده از مالیات کربن بر مصرف انرژی‌های تجدیدپذیر در کشورهای مورد بررسی مثبت بوده به‌ نحوی‌که افزایش در مالیات کربن تاثیر آنی و افزایشی را بر مصرف انرژی‌های تجدیدپذیر داشته است. مالیات کربن بر مصرف نفت به عنوان نماینده­ای از سوخت‌های فسیلی تاثیر منفی و معنی‌داری را ایجاد می­کند، چرا‌که شوک ایجاد شده از سوی مالیات کربن موجب می‌شود از مصرف سوخت‌های فسیلی با توجه به افزایش هزینه استفاده از آن کاسته شده و با ایجاد رابطه جایگزینی با مصرف انرژی‌های تجدیدپذیر، هم در کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی و هم در انتشار گاز دی‌اکسید کربن موثر باشد. این شوک با توجه به ایجاد شکاف درآمدی و با توجه به وابستگی صنایع به سوخت‌های فسیلی، موجب کاهش تولید ناخالص داخلی در مراحل اولیه می­شود اما پس از چند دوره این تاثیر فزاینده شده و در نهایت موجب افزایش تولید ناخالص داخلی می‌گردد. در مقابل یارانه سوخت‌های فسیلی به مصرف‌کنندگان، می‌تواند وابستگی به مصرف سوخت‌های فسیلی را ایجاد کرده و مصرف‌کنندگان را از انتقال به منابع پاک انرژی بازدارد.

the impact of carbon taxes and fossil fuels subsidies on the development of renewable energy in selected oecd countries

fossil fuels and the process of their exploitation and consumption have led to serious challenges and concerns in the field of energy and environmental issues. these challenges include; the security of supplying these fuels, the depletion of its resources and most importantly their impact on environmental pollutants and global warming. therefore, providing practical solutions and adopting optimal policies in this field are necessary. the development of using renewable energies that are compatible with nature and the environment, producing less air pollution and are not terminate in the near future, can be the most important option to resolve this crisis. there are different tools to encourage replacing the fossil fuels with renewable energies. one of the most effective of which is to impose carbon taxes on polluting units that use these fuels. furthermore, limiting the support and subsidies in the fossil fuel sector is another driver of this replacement. the present study is an attempt to investigate the existing relationships between the effects of these two tools among other variables on the development of renewable energy. methodology the main purpose of this research is to investigate the applied policies and solutions and their results in order to develop renewable energy consumption, reduce environmental pollution and move towards sustainable development. the period of this study is from 2004 to 2014 and tit covers the selected countries of the organization for economic co-operation and development (oecd) which are the leaders in the field of environmental taxation and have higher ratio of environmental taxes to gdp compared to other oecd countries. the method used to analyze the model is the vector autoregression with panel data, which captures the interactive behavior and interactions among the variables. the two important applies tools of this model are impulse response functions and analysis of variance decomposition. the gmm estimator is also used to estimate the model.findings the findings show that carbon tax has a positive and significant effect on the development of renewable energy and the impact of carbon tax shock on renewable energy consumption is positive among the sample countries. thus, the increase in carbon tax has had an immediate and increasing effect on the consumption of renewable energy. also, imposing a carbon tax which makes negative impact on fossil fuel consumption by reducing carbon emissions, has positive environmental effects.