تاثیر انواع سرمایه بر مهاجرت نخبگان در کشورهای منتخب صادر کننده نفت

بر اساس نظریه های رشد جدید، نقش نیروی کار بسیار ماهر و نخبه در ایجاد سرریزهای دانش و رشد اقتصادی بسیار تعیین کننده است. علاوه بر رشد اقتصادی، دست یابی به توان رقابتی بیشتر در بازارهای بین المللی نیزمستلزم به کارگیری و افزایش سرمایه انسانی است. مهاجرت نخبگان یکی از چالشهایی است که کشورهای زیادی از دیرباز با آن مواجه هستند و از آن به عنوان یکی از مسائل آسی بزا در کشورها یاد میشود. با خروج نخبگان ازکشورهای در حال توسعه، توان تولید علمی و بنیه اقتصادی کشورهای مهاجرفرست تضعیف شده و مزیتهای رقابتی این کشورها کاهش مییابد. کشورهای توسعه یافته نظیر ایالات متحده آمریکا با وجود سرمایه های عظیم و دانش فنی بالا، نخبگان را به سوی خود جذب کرده و از آنها به نحو مطلوب در ارتقا فناوری خود استفاده میکنند. از این رو کشورهای درحال توسعه و به ویژه کشورهایی که با فراوانی منابع طبیعی مواجه هستند برای از بین بردن شکاف فناوری مابین خود و کشورهای توسعه یافته باید با از بین بردن عوامل دافعه در داخل کشور شرایط را برای فعالیت موثر نخبگان فراهم کنند. الگوهای زیادی تلاش نمودند تا بتوانند عوامل موثر بر مهاجرت نخبگان را شناسایی و نحوه اثرگذاری این مولفه ها را توضیح دهند . در این میان با توجه به اینکه نخبگان در کنار انواع سرمایه ها محسوب میشوند، انتظارمیرود کشورها تدابیری اولاً در جهت استفاده بهینه از تمامی سرمایه ها و ثانیاً سیاستهایی در جهت هدایت فعالان اقتصادی به سمت توجه بیشتر به انواع سرمایه هایی از جنس دانش از جمله نخبگان داشته باشند. با توجه به اهمیت موضوع مطالعه حاضر با بهر هگیری از تکنیکهای اقتصاد سنجیو روش گشتاورهای تعمیم یافته، که توسط بلوندل و باند ( 1998 ) پیشنهاد شده است، و با استفاده از نرم افزار استتا 15 به بررسی تاثیر انواع سرمایه (سرمایه انسانی، سرمایه طبیعی، سرمایه خارجی و سرمایه فیزیکی) برمهاجرت نخبگان در کشورهای منتخب صادرکننده نفت طی دوره 2017 - 2008 پرداخته است . یافته های اقتصادسنجی مطالعه حاکی از آن است که تاثیر سرمایه انسانی بر مهاجرت نخبگان مثبت و تاثیر سرمایه گذاریمستقیم خارجی بر مهاجرت نخبگان منفی و معنادار بود ه است . همچنین طبق یافته ها، تاثیر سرمایه طبیعی بر مهاجرت نخبگان مثبت و معنادار و تاثیر سرمایه فیزیکی بر مهاجرت نخبگان منفی و بی معنا بوده است.