تاثیر هزینه‌های نظامی بر اقتصاد سایه در ایران

اقتصاد سایه جزء جدایی ناپذیر ساختار اقتصادی هر کشور بوده که همواره در کشورهای با سطح توسعه کمتر نسبت به کشورهای توسعه یافته شایع‌تر است. یک اندازه نسبتاً بزرگ از اقتصاد سایه آثار منفی زیادی را برای کل اقتصاد به همراه خواهد داشت زیرا منابع و نیروی‌کار را از اقتصاد رسمی جذب کرده، منابع عمومی را محدود میکند، اثربخشی سیاست‌ها را محدود کرده و باعث تحریف در آمار رسمی می‌شود،  همچنین رقابت ناعادلانه را علیه شرکت‌های رسمی که قوانین را دنبال می‌کنند افزایش خواهد داد. بنابراین جهت پیشگیری، شناسایی و مقابله با این پدیده دولت باید هزینه‌هایی متقبل شود. با توجه به اینکه افزایش مخارج نظامی نیز با امنیتی که در داخل هر کشور ایجاد میکند سبب تزریق سرمایه داخلی و خارجی به بخش‌های رسمی اقتصاد در کشور شده و اشتغال و تولیدناخالص داخلی را افزایش داده که درنتیجه این امنیت ناشی از افزایش هزینه در بخش نظامی، افزایش نظم اجتماعی، رونق اقتصادی، آرامش جامعه، افزایش خلاقیت و نوآوری، پیشرفت و توسعه جامعه، دسترسی به امکانات و تجهیزات مدرن و پیشرفته و درنهایت کاهش جرائم اقتصادی و فعالیت‌های زیرزینی و سایه‌ای در کشور به ارمغمان می آوردطی دوره مورد بررسی اقتصاد سایه به عنوان درصدی از تولید ناخالص داخلی در ایران دارای روندی صعودی با فراز و نشیب‌های نسبتا کم بوده و در طی این دوره 35 ساله میانگینی برابر با 19.31 درصد به خود اختصاص داده است  و متغیر هزینه‌های نظامی به عنوان درصدی از تولید ناخالص داخلی تاثیری منفی و معنی‌دار بر اقتصاد سایه در بازه‌ی زمانی مورد مطالعه دارد،  یعنی به ازای هر واحد افزایش در هزینه‌های نظامی 0.134 درصد اقتصاد سایه کاهش می‌یابد. نتایج دیگر بیانگر این موضوع است که نر خ ارز رسمی ، درآمد حاصل از منابع طبیعی ، شاخص باز بودن اقتصاد ، نر خ ارز در بازار سیاه ، حجم دولت و نر خ موثر مالیاتی از جمله عوامل اثرگذار بر اقتصاد سایه در ایرا ن بود ه که دراین بین متغیر نر خ ارز در بازا ر رسمی بیشترین و حجم دولت کمترین اثر را بر گسترش اقتصاد سایه داشته اند. اقتصاد سایه نیزبه ترتیب بیشترین تاثیر بر اشتغال ، مصرف انرژی و تقاضای پول دارد .