اثر رابطه مبادله بر رشد اقتصادی در ایران: الگوهای چرخشی مارکوف

اثر تغییرات رابطه مبادله به‌عنوان یک متغیر در تعدیلات توازن پرداخت‌ها و رشد بلندمدت، از دیرباز تاکنون موردتوجه قرارگرفته شده است. ازاین‌رو، هدف اصلی این مقاله، بررسی رفتار رشد اقتصادی و اثر رابطه مبادله بر آن در اقتصاد ایران با استفاده از داده‌های فصلی در دوره 1393:2-1369:1 است. بدین منظور، یک الگوی رگرسیونی طراحی و یک‌بار با روش الگوی چرخشی مارکوف با احتمال انتقال ثابت و بار دیگر با روش الگوی چرخشی مارکوف با احتمال انتقال متغیر با زمان، تحلیل و بررسی‌شده است.به‌طورکلی نتایج برآورد حاکی از آن است که اثر تغییرات رابطه مبادله بر رشد اقتصادی ایران، یک اثر مثبت اما بسیار کم می‌باشد به‌طوری‌که این اثر قابل‌اغماض است. بنابراین، این نتیجه حاصل می‌شود که رفتار رشد اقتصادی در ایران، چندان متاثر از رابطه مبادله نمی‌باشد. همچنین، از بین تمام متغیرهای در نظر گرفته‌شده، اثر تغییرات قیمت حقیقی جهانی نفت بر رفتار رشد اقتصادی در ایران بیشتر بوده است. به علاوه، عامل موثر بر تغییر رژیم و یا به عبارتی، عامل موثر بر احتمال انتقال، نرخ ارز حقیقی موثر می‌باشد. همچنین، تخمین الگو توسط روش چرخشی مارکوف با احتمال انتقال ثابت بیشتر با اقتصاد ایران سازگار است.