تحلیل انتقادی اخبار اختلافات میان امیرالمومنین(ع) و حضرت زهرا (س)

برخی نویسندگان اهل‌ تسنن روایاتی در منابع تاریخی و حدیثی خود درباره‌ اختلافات امیرالمومنین(ع) و حضرت زهرا(س) نقل کرده‌اند. متن این اخبار حاکی از آن است که این دو بزرگوار با همدیگر اختلاف داشتند که گاهی منشا اختلاف آنان خواستگاری یا ازدواج امیرالمومنین(ع) از جویریه دختر ابوجهل یا اسماء بنت عُمَیس است. بنابراین، زمینه‌ اصلی بروز اختلاف بین آنان حسادت و قهر حضرت زهرا(س) است. مطابق برخی روایات، حتی این اختلاف سبب گشت تا رسول خدا(ص) نیز خواهان طلاق دخترشان از آن حضرت باشند. البته این روایات از طریق منابع عامه به منابع شیعی نیز سرایت کرده و اشخاصی همچون شیخ صدوق ضمن نقل، به نقد آن نیز پرداخته‌اند. این پژوهش با بررسی اخبار منابع عامه و نقد سندی و محتوایی آنها، روشن ساخته که برخی مورخان و محدثان، اخباری برای کاستن جایگاه این دو معصوم جعل کرده‌اند. آنان برای تخریب شخصیت امیرالمومنین (ع) و پایین آوردن منزلت حضرت زهرا (س)، به سمت توجیه علت صدور روایات رسول خدا (ص) درباره‌ حضرت زهرا (س) برآمده‌اند که فرمودند: «فاطمه پاره‌ تن من است» و برای تخریب لقب گرفتن امیرالمومنین(ع) به «ابوتراب» روایاتی جعل کرده‌اند. این مقاله با رویکرد توصیفی تحلیلی و درنهایت، به‌صورت «انتقادی» سند و محتوای این اخبار را بررسی کرده است.

a critical analysis of the news of the disputes between the commander of the faithful and hazrat zahra (pbut)

some sunni writers have narrated narrations in their historical and hadith sources about the differences between amir al-mu’minin and hazrat zahra (p.b.u.t). the text of these reports indicates that these two nobles had a disagreement with each other, and sometimes the source of their disagreement was the proposal or marriage of the commander of the faithful (p.b.u.h) to juwayriya, daughter of abu jahl, or asmaa, daughter of umays. therefore, the main reason for the disagreement between them is the jealousy and anger of hazrat zahra (p.b.u.h). according to some narrations, this difference even caused the messenger of god (p.b.u.h) to want his daughter to divorce him. of course, these narrations have also spread to shiite sources through popular sources, and individuals such as sheikh saduq have also criticized them while narrating them. examining news from public sources and critiquing their documentary and content, this research has made it clear that some historians and traditionists have fabricated news to diminish the status of these two infallibles. in order to destroy the personality of the commander of the faithful (p.b.u.h) and lower the status of hazrat zahra (p.b.u.h), they have sought to justify the reason for the narrations of the messenger of god (p.b.u.h) about hazrat zahra (p.b.u.h), who said: &fatima is a part of my body& and they have fabricated narrations about &abu turab& (p.b.u.h) in order to undermine the amir al-mu’minin (p.b.u.h). this article has examined the document and content of this news with a descriptive-analytical approach and ultimately, in a &critical& style.