باز بینی تحلیلی پایگاه اجتماعی مسیحیان ایران در سده‌های چهارم تا ششم هجری

اقلیت مسیحی در ایران پس از ورود اسلام به این سرزمین، وارد عصر جدیدی شد. در این دوران که مشخصه اصلی آن، آشفتگی ساختارهای جامعه ایران پس از فروپاشی دولت ساسانی بود، مسیحیان اقدام به تجدید قوای اندیشه‌های مذهبی و کلامی و ساختار جامعه خویش کردند. با تحکیم پایه‌های اسلام در ایران و استحکام اقتدار سیاسی جهان اسلام، مسیحیان بر اساس بعضی احکام اسلامی مربوط به اهل ذمّه و برخی قواعد عرفی جامعه اسلامی، که بسیاری از آنها با آموزه‌های دین اسلام مغایرت داشت، با محدودیت‌هایی روبه‌رو شدند. مقارن با اواخر سده چهارم هجری، اقلیت یادشده در فضای سیاسی و فرهنگی تازه‌ای که حکومت غزنوی و بعضی از متحجران دینی تحت حمایت آنان ایجاد کرده بودند، وارد یک عصر بحرانی شد که تا قرن ششم هجری امتداد یافت.در این پژوهش، وضعیت اقلیت مسیحی در ایران در سده‌های چهارم تا ششم هجری با نگاهی فراگیر (غیرنخبه‌گرایانه) و با تاکید بر تمام قشرهای این اقلیت مذهبی، بررسی می‌شود.