رویارویی امیر مومنان(ع) با مدیران ناکارآمد

دوران حکومت امیرمومنان(ع) نماد تجسم اداره جامعه به وسیله صالح‌ترین انسان است. اما با مرور تاریخ این دوران، درمی‌یابیم که شیوه مدیریتی برخی از کارگزاران، مرضی آن حضرت نبود و زمینه‌ ناکارآمدی حکومت اسلامی را فراهم کرد. شناسایی جلوه‌های ناکارآمدی و شیوه پیشگیری از ناکارآمدی مدیران، براساس نهج‌البلاغه و اسناد تاریخی، هدف اصلی این مقاله است که با روش «فقه الحدیث» انجام شده است. در این مطالعه جلوه‌های ناکارآمدی شناسایی شده عبارتند از: انحراف از دین، استفاده ناروا از بیت‌المال، خیانت به بیت‌المال، خوشگذرانی و دنیاطلبی، اختلاف دیدگاه سیاسی، کوتاهی از انجام وظیفه، خیانت و پیوستن به دشمن، و بدرفتاری با مردم. همچنین براساس منابع روایی مشاهده شده، حضرت از چهار شیوه برای مقابله با ناکارآمدی مدیران استفاده می‌کردند که عبارتند از: الف) ارائة برنامة کاری برای مدیران؛ ب) نصیحت مکرر به مدیران؛ ج) سفارش به ساده‌زیستی مدیران؛ د) تاکید بر اخلاق مدیریتی. این مطالعه می‌تواند شیوة مناسبی برای نظارت و هدایت مدیران جامعة اسلامی باشد.