تفریح در سنت و سیره‌ امام صادق علیه السلام

تفریح از نیازمندی‏‎های اجتماعی بشر برای پویایی، شادمانه ‏‎زیستن، هم‌راستا با مبانی و اهداف اجتماعی و نیز قابل جهت‏‎دهی و تغییر است. اسلام ازیک‌سو از بیهوده‎گرایی و سرگرمی‎های بی‎فایده یا زیان‎آور فاصله‎ می‌گیرد و یاد الهی را در گفتار و رفتار معیار می‌داند و از سوی دیگر روایاتی بیانگر لهوشماری بازی‎ها و سرگرمی‎ها و رواشماری برخی از آنها در مواردی خاص است؛ به‌گونه‌ای‌که امام صادق علیه السلام با اخراج لهو از قلمرو ایمان، بازی و سرگرمی را سبب سخت‎دلی و نفاق شمرده است؛ چنان‌‎ که گویی تفریح و سرگرمی ویژه‌ غیرمومنان شده باشد. نوشتار حاضر با رویکردی تاریخی و با تکیه بر توصیف و تحلیل و نیز بهره‏‎مندی از منابع تاریخی و روایی کوشیده است تا پاسخگوی این پرسش باشد که تفریح چه جایگاهی در سنت و سیره‌ اجتماعی امام صادق علیه السلام داشته و دریافته است که تفریحِ هدفمند در چارچوب ارزش‎های دینی و اجتماعی، با تکیه بر هویت‏‎ اجتماعی شیعه، نه‌تنها مورد تایید امام علیه السلام بوده، که حضرت برای آن راه‌کارهایی ارائه فرموده و از جریان‏‎های مخالف تقیه نداشته است.