شیوه‌های برخورد ائمة اطهار علیه السلام با گرایش‌های صوفیانه

مسئلۀ مورد بررسی در این مقاله، شیوه‌های برخوردانکاری و اعتراض‌آمیز ائمة اطهار علیه السلام با گرایش‌های صوفیانه است. این مسئله با روش توصیفی تحلیلی و با رویکرد تاریخی و با تکیه بر منابع تاریخی و روایی بررسی و تحلیل شده است. شواهد تاریخی حاکی از پیدایش رفتار‌ها و اندیشه‌های صوفیانه در عصر ائمه علیه السلام است که نمود و ظهور آن در رفتارهایی همچون ترک دنیا، عزلت (کناره‌گیری از جامعه)، نکوهش نفس، ‌فقر، ‌ریاضت، گرسنگی و مانند اینها بوده و این نوع سلوک و سبک زندگی، واکنش ائمه علیه السلام را برانگیخته است. در این پژوهش ابتدا و از باب مقدمه، مهم‌ترین نمادهای گرایش‌های صوفیانه بیان شده و نقش و جایگاه این نمادها در افکار و زندگی عرفا و صوفیان قرون نخستین اسلامی بررسی گردیده است؛ سپس شیوه‌های مواجهۀ ائمه علیه السلام در مبارزه با چنین رفتارها و اندیشه‌هایی بحث و بررسی شده است. این بررسی روشن می‌سازد که سیره و روش برخورد اهل‌بیت علیه السلام با اندیشه‌های افراطی صوفیانه، انکار و نفی بوده و ائمه علیه السلام همواره کوشیده‌اند تا از شیوع این‌گونه افکار و رفتارها در بین مسلمانان جلوگیری کنند و در مقابل، رفتار صحیح اسلامی و قرآنی را متذکر شوند. شیوه‌های برخورد ائمه علیه السلام با گرایش‌های صوفیانه، در دو بخش علمی و عملی تبیین شده است.