نقد نظریة «عدم جواز تاثیر باورهای کلامی در تاریخ‌پژوهی»

در کنار ضرورت مرزبندی علوم، همواره بحث ضرورت تعامل علوم برای کشف بهتر و کامل واقعیت مطرح بوده است. لیکن برخی معتقدند: محقق نباید با پیش‌فرض‌های اعتقادی وارد تحقیقات علمی شود. براین‌اساس، انسلاخ از اعتقادات کلامی را شرط ورود به تحقیقات تاریخی می‌انگارند. از منظر آنان، دخالت دادن اعتقادات کلامی در تحقیقات تاریخی، خلاف عینیت‌گرایی در پژوهش تاریخی است، و با سکولار بودن دانش مذکور سازگاری ندارد؛ زیرا موجب تحریف تاریخ می‌شود. در این نوشتار، ابتدا دلایل نظریة انسلاخ تبیین گردیده، سپس نقد و بررسی می‌شود. مهم‌ترین نقدهای این دیدگاه آن است که اولاً، رویکرد عینی‌گرایی در روش تحقیق، بر مبانی معرفتی نادرستی استوار است. ثانیاً، بر فرض پذیرش، این رویکرد مستلزم عدم جواز دخالت همة باورهای کلامی در تاریخ نیست. ثالثاً، این رویکرد امروزه منسوخ شده است. علاوه بر این، دخالت اعتقادات کلامی در تاریخ‌پژوهی امری اجتناب‌ناپذیر است؛ زیرا بخشی از واقعیت‌های گذشته با دانش کلام قابل کشف است. همچنین دانش کلام با اثبات واقع‌نمایی برخی از متون دینیِ ناظر به تاریخ، منبع معرفت‌بخش تاریخی را به مورخ می‌نمایاند.