بررسی انتقادی دیدگاه مادلونگ دربارة عملکرد مدیریتی سیاسی امیرمومنان علی علیه السلام در کتاب «جانشینی محمد صل الله علیه وآله»

ویلفرد مادلونگ، خاورپژوه آلمانی، مسئلة جانشینی پیامبر اکرم صل الله علیه و آله و سلم را در کتاب «جانشینی محمد صل الله علیه و آله و سلم» بررسی کرده است. دیدگاه وی نسبت به دیگر خاورپژوهان، اگرچه منصفانه‌ و عالمانه است، اما با نگاهی برون‌دینی و با تکیه بر منابع و روش اهل‌سنت و دیگر مستشرقان، به بررسی ابعاد شخصیت و رفتارهای سیاسی و اجتماعی امیرمومنان علی علیه السلام در بستر تاریخی آن پرداخته و دیدگاه‌هایی ارائه کرده که با مبانی اعتقادی و گزاره‌های تاریخ تشیع و اهل‌بیت علیه السلام سازگاری ندارد. بررسی عملکرد مدیریتی سیاسی حضرت علی علیه السلام در مواجهه با رویدادهای تاریخی، از محورهای قابل‌توجه مادلونگ بوده و در این‌باره، عمدتاً باتکیه بر منابع تاریخی عامه، بر این باور است که حضرت علی علیه السلام در فهم مسائل سیاسی و مدیریت بحران‌های سیاسی، اجتماعی جامعة اسلامی، دارای نقاط ضعفی بوده؛ زیرا از منظر وی، نگاه قدسی به معصومان علیه السلام قابل توجیه تاریخی نیست. برای پاسخ به این گزاره‌های غلط، این پژوهش با رویکردی تاریخی کلامی و به روش توصیفی تحلیلی، دیدگاه‌های تاریخی مادلونگ را گونه‌شناسی کرده و با تکیه بر منابع فریقین، آنها را بررسی کرده و ضمن بیان ضعف تلاش‌های پژوهشی نویسنده، به دفاع از فهم و مدیریت سیاسی و اجتماعی حضرت علی علیه السلام در حل بحران‌های موجود پرداخته است.