|
|
|
|
ابن‌خلدون و نقد سنت‌های روایتی در تاریخ‌نگاری متقدم نمونه بحث: روایت‌شناسی سقوط برمکیان در تاریخ‌نگاری مورخان تا پایان قرن چهارم
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
صادقی حمید ,نوری جعفر
|
|
منبع
|
نشريه تاريخ اسلام در آينه پژوهش - 1395 - دوره : 13 - شماره : 2 - صفحه:61 -76
|
|
چکیده
|
نقد ابن‌خلدون به روش، بینش و نگرش در تاریخ‌نگری و تاریخ‌نگاری مورخان مسلمان، برای همیشه معیارها را در این حوزه از معارف دگرگون ساخت؛ کاری که از دریچه نگاه امروزین می‌توان آن را رویکردی معرفت‌شناسانه و نوین به علم تاریخ دانست. این پژوهش کوشیده است با ذکر یک نمونه مثالی- تاریخی، نقد ابن‌خلدون به رویکرد این مورخان را به عرصه امتحان و سنجش بیاورد. نمونه مدنظر سقوط برامکه در زمان هارون است که چگونگی بازتاب آن در تاریخ‌نگاری‌های چهار قرن نخستین محل پرسش است. ابتدا نقد ابن‌خلدون به روش و بینش مورخان متقدم ذکر می‌شود و سپس با ذکر نمونه تاریخی، صحت این فرضیه به آزمون گذاشته شود.نشریه تاریخ اسلام در آینه پژوهش: شک نیست که ابن‌خلدون شخصیت بزرگی بوده و نخستین بار باب تحلیل عقلی در تاریخ را باز کرد و معیارهایی برای آن معرفی کرد. اما باید توجه داشت که نقدهایی بر ابن‌خلدون و برخی اندیشه‌های او وارد است (تاریخ در آینه پژوهش، پیش‌شماره 3، پاییز 1382، تاملی در آثار و اندیشه‌های ابن‌خلدون). لذا نباید او را مثل هر بزرگ دیگر مطلق انگاشت، و درباره او غلوّ کرد. ضمناً ابن‌خلدون روش‌ها و معیارهای تحلیل در تاریخ را که در «مقدمه» مطرح کرده در تاریخ خود «العبر» به کار نبسته یا نتوانسته است! آنچه در این مقاله آمده، دیدگاه نویسندگان محترم مقاله است.
|
|
کلیدواژه
|
ابن‌خلدون ,روش‌شناسی ,تاریخ‌نگاری متقدم ,سقوط برمکیان
|
|
آدرس
|
دانشگاه اصفهان, ایران, دانشگاه آیت الله حائری میبد, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
nouri.jafar21@yahoo.com
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Authors
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|