قانونگذاری پراکنده در نظام تقنینی ایران

قانونگذاری پراکنده را میتوان بهعنوان یکی از آسیبهای مبتلابه نظام قانونگذاری جمهوریاسلامی ایران دانست. قانونگذاری پراکنده به معنای قانونگذاری موردی، متعدد و بدون توجه بهدیگر اجزای نظام حقوقی است که نشانگر عملکرد تقنینی بدون کارشناسی بایسته و تعجیلقانونگذار در ا?عمال اختیار تصویبقانون بهجای استفاده از دیگر اختیارات خود، از جمله نظارت،است. قانونگذاری پراکنده، بهویژه، به وضوح یا قابلیتدسترسی به قانون و نظام حقوقی (فهم وآگاهی شهروندان از قانون) بهعنوان یکی از مولفههای حاکمیتقانون لطمه می زند . با تتبعی درقوانین مصوب مجلسشورای اسلامی میتوان به موارد متعددی برخورد کرد که از مصادیققانونگذاری پراکنده شمرده میشود. در این مقاله، رویههای متنوع قانونگذاری ایرانی در اصلاح،لغو، نسخ و تمدید قوانین بهعنوان مهمترین شواهد قانونگذاری پراکنده مورد توجه قرار گرفته و باذکر نمونههای متعدد، دستهبندی شدهاند. در مجموع میتوان گفت حاکمیت قانون در صورتیقابل تحقق استکه قانونگذار در وضع قانون، ملاحظه و احتیاط قابل توجه داشته باشد و به نحویاقدام به قانونگذاری کند که بتوان از شهروندان و همچنین ماموران حکومتی انتظار داشتقادر بهآگاهی از آنها باشند و از آنها تبعیتکنند. بهنظر میرسد پیامدهای ادامه رویه فعلی قانونگذاریدر ایران، ابهام بیشاز پیشنظام حقوقی، قابل دسترسنبودن قوانین و نظام حقوقی و کماکان،عدم تحقق بایسته حاکمیتقانون باشد.