موازین حقوقی ناظر بر انتقاد از دولت و مقامات دولتی

انتقاد و موازین ناظر بر آن یکی از مسایل مهم و مناقشهآمیز در حوزه آزادی بیان است. انتقاداز دولت و مقامات دولتی با نشاندادن عیوب و کاستیهای موجود یا احتمالی در اقدامات وتصمیمات آنها، ذاتاً تلخ و گزنده است اما با توجه به اینکه به اصلاح امور عمومی کمک میکندثمره شیرین دارد. در واقع، حمایت از انتقاد، حمایت از بیانهایی است که نه توهین هستند، نه افترا،نه نشر اکاذیب، نه تبلیغ علیه نظام و نه جرم سیاسی. انتقاد با همه این عناوین وجوه اشترک و افتراقدارد اما تاکنون، عمدتاً به وجوه اشتراک آن ها پرداخته شده و وجوه افتراق آن ها در پرده ابهام قراردارد و تبیین نشده است. ازاینرو، این مقاله درصدد است تا پس از تبیین مبانی مختلفی که درتوسیع و تحدید انتقاد از دولت و مقامات دولتی وجود دارد با استفاده از تعالیم اسلامی و تجاربسایر نظامهای حقوقی، ضوابط و معیارهایی برای تمییز بیان های انتقادی قابلحمایت از غیرقابلحمایت، به دست دهد.بدینمنظور، مقاله در دو بخش تنظیم شده است: در بخش اول، مبانی توسیع و تحدید انتقاد ازدولت و مقامات دولتی مطالعه شده و در بخش دوم، بر مبنای دلایل و توجیهات مطرح در بخشاول، ضوابط و معیارهایی که برای تمییز انتقاد مجاز از غیرمجاز قابل استفاده هستند معرفی و تبیینشدهان د.