نقض اصل ‌فراغ و امر مختومه در آیین‌نامه جدید ماده 219 قانون مالیات‌ها بر حقوق مودیان و پیشنهاداتی بر اصلاح آن

آیین‌نامه ماده 219 قانون مالیات‌ها، تجلی‌گاه تعامل سازمان مالیاتی با مودیان است. در آیین‌نامه جدید، تعداد قابل توجهی از مقررات بازبینی و اصلاح شده‌ است. مطالعه این آیین‌نامه از بُعد حقوق مودیان، رویکرد جدید سازمان مالیاتی در برخورد با آنها را مشخص می‌نماید؛ دراین پژوهش که به صورت علمی و پژوهشی صورت می‌پذیرد، دو اصل مهم حقوقی: اصل فراغ و امر مالیاتی مختوم که در این آیین‌نامه نقض شده، مورد مطالعه قرار می‌گیرد. آیین‌نامه مذکور برخلاف مقررات پیشین به «رئیس امور مالیاتی» اجازه می‌دهد که وی نه تنها «گزارش مالیاتی» را تهیه و «برگ تشخیص» را صادر کند بلکه به «اعتراض مودیان» نیز در آن راستا رسیدگی نماید. امکان رسیدگی مجدد توسط تنظیم کننده گزارش، نه تنها امکان احتمال فساد را افزایش می‌دهد، بلکه با حقوق مودیان نیز در تعارض است. آیین‌نامه موصوف همچنین به ادارة مالیاتی این اجازه را داده است که تحت عنوان «بازبینی» بعد از خاتمة رسیدگی، مجدداً مالیات مودیان را مورد رسیدگی قرار دهد. این در حالی است که مواد (239) و (270) قانون مالیات‌های مستقیم، نقض امر مالیاتی مختوم را تخلف دانسته است. نتیجه اینکه رویکرد این آیین‌نامه در نقض اصل فراغ و امر مالیاتی مختوم ناصواب است.

the consequences of the violation of functus officio and res judicata principles on tax regulation and their effect on taxpayers

the tax regulation related to article no. 219 of the tax code, is the manifestation of the interaction between taxation affair organization and its taxpayers. in the new regulation, a considerable number of rules are reviewed and amended. from the study of the aforementioned code, one can understand the new approach, which the tax affairs organization has applied when encountering tax payer’s rights. this research is conducted using scientific and research methods. as well, the subject is to review the two vital principles of functus officio and res judicata in terms of tax payment matters. contrary to its precedent, the referred code allows the “head of taxation affair administration office” not only to provide the ‘tax report’, and issue ‘tax assessment’, but they are authorized to proceed with the ‘taxpayers’ objection’ in that regard. the possibility of the reconsideration by the issuer, not only increases the likelihood of corruption, it is in inconsistency with the taxpayers’ rights. the said regulation has further allowed the tax affair administration offices to proceed with a socalled “review” procedure against the taxpayers’ matter after the proceeding had been finalized. whereas, article no. 239 and no. 270 of the direct taxation act acknowledge the ignorance of res judicata principles as a violation of the taxpayers’ rights. as such, the approach of the abovementioned regulation is considered a violation of functus officio and res judicata principles, and therefore wrongful.