اصول نانوشته قانون اساسی؛ آنسوی متن

قانون اساسی را باید همچون «یکی» از عناصر نظم بزرگتری در شمار آورد که نظام سیاسی مبتنی بر آن است و «قانون اساسی نوشته» تنها یکی از این عناصر است. رابطه میان نیروهای سیاسی و توازن آنها بعنوان بستری که قانون اساسی در آن جریان می یابد، مستقیماً زندگی آن را متاثر می کند. در این مقاله مفهومی از قانون اساسی پی گرفته می‌شود که در آن «اساس» به متن نوشته فروکاسته نمی شود بلکه دسته ای دیگر از قواعد و رویه های نانوشته حقوق اساسی را که در نظام سیاسی نقش بازی می کنند، در بر می گیرد. تلاش می‌شود تا مفهوم بنیادینی جستجو شود که تمایز قانون اساسی نوشته و نانوشته مبتنی بر آن است. قانونیت و مشروعیت آبشخور چنین تفکیکی هستند. سعی می‌شود تا لحظاتی در حیات سیاسی ایران شناسایی شود که در آن لحظات، این دو زوج مفهومی (قانونیت و مشروعیت) آشکار شده اند. در این دیدگاه، این دسته از قواعد در نظام حقوق اساسی ایران شناسایی  و اهمیت پژوهش درباره آن ها نشان داده خواهد شد. مطالعات حقوق اساسی چنانچه این دسته از قواعد را در پژوهش هایش وارد نکند نمی‌تواند تصویری واقعی از جایگاه قانون اساسی بدست دهد.

Unwritten Principles of the Constitution; Beyond the Text

The Constitution must be regarded as one of the elements of a larger order, and the political system based on it, and the &text of the constitution& is just one of these elements. The relationship between political forces and their balance, as the context in which the constitution is flowing, directly affects its life and expands it. In this article, we will draw a conception in which the constitution is not just a text but it includes also a bunch of nonwritten rules, which play a role in the political system. We are trying to find a fundamental notion on which this distinction is based. Legality and legitimacy are our criterions for such a distinction. We are trying to identify the moments in the political life of Iran in which these two conceptual couples (legality and legitimacy) have been revealed.  For, we will identify these categories in the system of constitutional law in Iran, and show the importance of researching them. Research on the constitutional law in Iran, with lack of these rules, cannot provide a true picture of the Constitution.