دکترین ضرورت اجرایی در معاملات دولتی و تفکیک آن از مفاهیم مشابه (مطالعه تطبیقی حقوق ایران , و کامن لا)

دولت‌ها و سازمان‌های دولتی در انعقاد قرارداد برای تامین نیازهای همگانی و حفظ منافع عمومی از امتیازات ویژه برخوردارند. یکی از این امتیازات که اغلب در سیستم‌های حقوقی کامن‌لا و اتحادیه کشورهای مشترک المنافع مطرح می‌شود و نشات گرفته از قدرت حاکمیتی دولت در تامین منافع عمومی می‌باشد، «دکترین ضرورت اجرایی» است. این نظریه بیان می‌دارد دولت در مواقعی به دلیل ضرورت پیش آمده از قبیل تغییر سیاست، در راستای حفظ منافع عمومی اقدام به فسخ قرارداد بدون پرداخت خسارت می‌نماید. با تبیین و بررسی این نظریه در مقایسه با مفاهیم مشابه همچون فسخ بر مبنای صلاحدید، ملی‌سازی و مصادره و همچنین شرایط قوه قاهره و نگاهی به نهاد قراردادهای دولتی در سیستم حقوقی ایران و بررسی قوانین و مقررات موضوعه در این خصوص، خلاء‌های موجود در این سیستم بررسی شده و پیشنهادی در جهت قانون‌مندتر شدن فعالیت‌های دولت در قالب قرارداد ارائه می‌شود.

The Doctrine of Executive Necessity in Government Transactions and Distinguishing It from Similar Concepts: A Comparative Study of Iranian Legal System and Common Law

Governments and governmental organizations have special privileges in concluding contracts to provide the public needs and protect the public interests. One of the privileges that is often addressed in Common Law systems and Commonwealth countries, and it stems from the sovereign power of the government to serve the public interests, is the “doctrine of executive necessity”. The doctrine embodies that, the government may terminate the contract without paying compensation due to some necessities such as policy changes in safeguarding public interests.  By singling out the doctrine of executive necessity from similar concepts such as termination by convenience, nationalization, expropriation and force majeure and with having an analytic view in government contracts institution in legal system of Iran and by examining related Acts and Regulations, the existing gaps will be revealed and a proposal will be made to legalize government activities under the contract.