تفسیری قصد‌گرایانه از صلاحیت مقام رهبری در صدور فرمان همه‌پرسی (موضوع بند «3» اصل 110 قانون اساسی)

ابهام در خصوص مفهوم مدنظر اعضای شورای بازنگری از به کار بردن اصطلاح «فرمان همه‌پرسی» در بند «3» اصل 110 منجر شده تا نقش واقعی مقام رهبری در فرآیند همه‌پرسی و حوزه شمول این صلاحیت نسبت به اقسام همه‌پرسی همواره در میان حقوقدانان محل تردید و اختلاف باشد. در این پژوهش تلاش شد تا مبتنی بر رویکردی قصدگرایانه و در قالب مطالعاتی توصیفی– تحلیلی، مفهوم اصطلاح «فرمان همه‌پرسی» تبیین شود تا به تبع آن بتوان حدود صلاحیت مقام رهبری در فرآیند همه‌پرسی‌های اساسی و تقنینی را تبیین کرد. با تحلیل مذاکرات اعضای شورای بازنگری تا زمان تصویب بند «3» اصل 110 و با عطف توجه به سایر قرائن مربوطه می‌توان گفت که اصطلاح «فرمان همه‌پرسی» به منظور شناسایی اقدام عملی حضرت امام خمینی (ره) در صدور فرمان آغاز فرآیند «همه‌پرسی بازنگری در قانون اساسی» پیش‌بینی شد و باید آن را تکرار حکم صدر اصل 177 دانست. لذا این صلاحیت مقام رهبری به همه‌پرسی موضوع اصل 59 قانون اساسی تسری پیدا نمی‌کند.

Intentionalist Interpretation of the Supreme Leader’s Authority in Issuing Referendum: The Subject of Article 110(3) of Iran’s Constitution

The ambiguity regarding the concept considered by the members of the Review Council of the term issuing referendum in Article 110(3), has led to this fact that the real role of the Leader in referendum process and the scope of his authority over the types of referenda has remained vague. In this research, it was attempted to explain the concept of the term issuing of the referendum based on an intentionalist approach and in the form of descriptiveanalytic studies, in order to explain the authority of the Supreme Leader in the process of substantive and legislative referenda. Analyzing the discussions of the members of the Review Council and considering other relevant indications, it could be argued that the term issuing of the referendum was intended to identify the practical action of Imam Khomeini in issuing the decree on the beginning of the process of the Constitutional Revision Referendum and it should be considered as the Replica of the first sentence of Article 177. Therefore, this authority of the Supreme Leader does not extend to referendum subject to Article 59 of the Constitution.