ارتباط بین ویژگی های ساختاری جنگل و ابعاد درختان بلوط با عامل های فیزیوگرافی در جنگلهای آرمرده، زاگرس شمالی

این پژوهش با هدف بررسی رابطه بین عامل های فیزیوگرافی و برخی از مهمترین ویژگیهای اندازه ای درختان و ساختار جنگل در جنگلهای آرمرده بانه در استان کردستان انجام شد. بدین منظور اثر سه مشخصه شیب (پنج طبقه)، جهت جغرافیایی (چهار جهت اصلی) و ارتفاع از سطح دریا (چهار طبقه) بر ویژگیهای اندازه ای درختان شامل قطر برابرسینه، ارتفاع و مساحت تاج و ویژگیهای ساختاری جنگل در سطح یکان های فیزیوگرافیک شامل تعداد در هکتار، منحنی پراکنش قطری و رویه زمینی بررسی شد. تعداد 77 قطعه نمونه دایره ای 10 آری با روش منظم تصادفی در جنگلهای منطقه مورد بررسی، برداشت و با استفاده از آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی، تجزیه و تحلیل شد. ابعاد درختان به طور معنی داری تحت تاثیر عامل های فیزیوگرافی تغییر کردند. به‌طوری‌که قطورترین و بلندترین درختان با تاج بزرگ تر در شیب های کم، جهت های شرقی و شمالی و ارتفاع از سطح دریای بالاتر قرار داشتند. تجزیه و تحلیل اثرهای متقابل نشان دهنده اهمیت عامل شیب در بروز بیشتر ویژگیهای اندازه ای درختان بود. الگوهای پراکنش قطری در همه موقعیت های فیزیوگرافیک زنگوله ای شکل نامتقارن، چوله به راست و تعداد کم پایه ها در طبقه های قطری جوان بیانگر ضعف تجدیدحیات گذشته در آنها بود. این منحنی ها در شیب ها و ارتفاع های متوسط و دامنه های شمالی وضعیت مناسب تری را نشان دادند. شاخص های تراکم (تعداد در هکتار و رویه زمینی) نیز در همین مناطق بهترین حالت خود را داشتند. البته دامنه های جنوبی و کم شیب از نظر تعداد درخت در هکتار و رویه زمینی وضعیت نامناسبی داشتند که پیشنهاد می شود در طرح‌های مدیریتی، با اولویت بیشتری مورد توجه قرار گیرند. این پژوهش نشان داد که تفاوت در ترکیب گونه ای و دخالت های انسانی ناشی از تفاوت های رویشگاهی، منابع اصلی اختلاف ابعاد درختان و ویژگیهای ساختاری جنگل در یکان های فیزیوگرافی هستند.