تاثیر اندازه قطر درخت بر فنولوژی کامبیوم و رویش شعاعی ممرز (carpinus betulus) در جنگل خیرود نوشهر

با توجه به اهمیت ممرز (l. carpinus betulus)در جنگل‌های هیرکانی، بررسی فعالیت کامبیوم و تشکیل حلقه رویش در طبقه‌های قطری مختلف این گونه درختی می‌تواند اطلاعات بیشتری در مورد مقدار و چگونگی رشد آن فراهم کند. در این راستا، زمان آغاز، پایان و طول دوره‌ فعالیت کامبیوم (دوره‌ رویش) و نیز نرخ رشد قطری در سه طبقه قطری مختلف (25 تا 35، 36 تا 50 و 60 تا 90 سانتی‌متر) در جنگل خیرود نوشهر طی فصل رویشی 1395 مطالعه شد. شیوه مورد استفاده در این پژوهش، انتخاب 1080 ریز‌نمونه‌ از ارتفاع قطر برابر سینه درختان و بررسی میکروسکوپی بود. نتایج نشان داد که فعالیت کامبیوم در طبقه قطری نخست و دوم در اوایل اردیبهشت‌ماه آغاز شد و به‌ترتیب تا اواخر و اواسط مهرماه ادامه داشت. در طبقه قطری سوم، فعالیت کامبیوم با تاخیر قابل ملاحظه‌ای نسبت به طبقه‌های قطری نخست و دوم آغاز شد (اواخر اردیبهشت‌ماه) و زودتر از آن‌ها (در اوایل مهرماه) به پایان رسید. علاوه‌‌براین، رشد قطری طبقه سوم به‌مراتب کمتر از دو طبقه دیگر بود. در بین درختان جوان و کم‌قطر‌، هماهنگی و رفتار مشابهی از نظر مقدار رشد روزانه مشاهده شد و با افزایش سن درخت و نزدیک شدن به سن دیرزیستی، همگنی رشد درون توده جنگلی کاهش یافت. در مجموع به‌نظر می‌رسد که درختان طبقه قطری نخست و دوم در مرحله بلوغ بودند و در نتیجه زمان‌بندی رویش آن‌ها به‌هم شبیه بود، اما درختان طبقه قطری سوم که نزدیک به سن دیرزیستی بودند، تفاوت قابل ملاحظه‌ای با دو طبقه قطری دیگر داشتند.

The effect of tree diameter class on cambium phenology and radial growth of hornbeam (Carpinus betulus L.) in Kheiroud forest, Nowshahr

According to the importance of hornbeam (Carpinus betulus L.) in Hyrcanian forests, studying cambium activity and treering growth of this species with respect to different tree diameter classes can present information about the growth of these trees. Therefore, the beginning, the end, and the duration of cambium activity (growth period) as well as growth rate were studied in three different breath height diameter classes i.e. 2535, 3650 and 6090 cm in 2016 growing season in Kheiroud forest. The study method was consecutive extracting of 1080 microcores from trees and further microscopic investigations. Results showed that the cambium activity of trees belonging to the first and second diameter classes started in late April and, respectively, continued until early and midOctober. In the third diameter class, cambium activity began with a significant delay compared to the first and second ones (late May) and ended earlier (late September). In addition, this class had the shortest duration of growth among classes resulting in much narrower tree rings. Younger trees (class one) showed a higher synchronization in the terms of daily growth rate while with increasing age and reaching the longevity, homogeneity in growth decreased. Overall, it seems that trees in the first and second diameter class were in the phase of maturity and thus the timing of their growth were similar, but old trees of the third diameter class, reaching the longevity of hornbeam, were very different from two other ones.