اثر اندازه و موقعیت‌های داخلی روشنه تاج بر رشد و زنده‌مانی نهال‌های بلندمازو (quercus castaneifolia)، شیردار (acer cappadocicum) و توسکای ییلاقی (alnus subcordata)

در این پژوهش با هدف بررسی تاثیر اندازه و موقعیت روشنه بر زنده‌مانی نهال‌ها، شش روشنه با اندازه ‌های متوسط (200 تا500 متر مربع) و بزرگ (بزرگتر از 500 متر مربع) در جنگل شصت‌کلاته گرگان انتخاب شدند. پس از مشخص کردن پنج قطعه‌نمونه 36 مترمربعی (6×6 متر) در جهت ‌های مرکز، شمال، جنوب، شرق و غرب روشنه ‌ها، 12 نهال یک‌ساله از هریک از گونه ‌های بلندمازو (quercus castaneifolia c. a. mey.)، شیردار (acer cappadocicum gled.) و توسکای ییلاقی (alnus subcordata c. a. mey.) با فاصله‌های 1×1 متر در آن‌ها کاشته شدند. رشد ارتفاعی و سطح فتوسنتزی نهال‌های کاشته‌شده در طول دوره رویش و زنده‌مانی نهال‌ها در انتهای دوره، مورد بررسی قرار گرفت. داده ‌ها با استفاده از روش تجزیه طرح کرت‌های دوبار خردشده و آزمون snk تجزیه ‌و تحلیل شدند. نتایج نشان داد که با افزایش اندازه روشنه، درصد زنده ‌مانی نهال ‌های هر سه گونه به‌طور معنی داری کاهش یافت. هم در روشنه بزرگ و هم در روشنه ‌های متوسط، نهال ‌های بلندمازو از بیشترین زنده مانی برخوردار بودند و در روشنه‌های بزرگ نهال ‌های شیردار در مقایسه با سایر گونه ‌های کاشته‌شده از درصد زنده ‌مانی کمتری برخوردار بودند. بیشترین رشد ارتفاعی نهال ‌ها مربوط به موقعیت ‌های مرکزی بود و به ترتیب در موقعیت ‌های شمال، غرب، جنوب و شرق درون روشنه ‌ها، رشد ارتفاعی کاهش یافت. با افزایش اندازه روشنه، توسکای ییلاقی و بلندمازو از رشد ارتفاعی و سطح فتوستزی بیشتری برخوردار شدند، اما شیردار در روشنه‌های متوسط عملکرد بهتری داشت. بنابراین، پیشنهاد می‌‌شود برای جنگل کاری درون روشنه ‌های بزرگ و یا موقعیت مرکزی روشنه ‌های متوسط از توسکای ییلاقی و بلندمازو و برای جنگل کاری در روشنه‌های متوسط و یا حاشیه روشنه ‌های بزرگ از شیردار استفاده شود.