اثربخشی زوج درمانی تلفیقی مبتنی بر پذیرش و تعهد و طرحواره درمانی بر انعطاف پذیری شناختی و تنظیم شناختی هیجان در زوجین متقاضی طلاق

هدف: بروز اختلافات زناشویی، مولفه‌های روان‌شناختی و هیجانی را با آسیب جدی مواجه می‌سازد، پژوهش حاضر به‌منظور تعیین اثربخشی زوج‌درمانی تلفیقی مبتنی بر پذیرش و تعهد و طرح‌واره ‌درمانی بر انعطاف‌پذیری‌شناختی و تنظیم‌شناختی‌ هیجان در زوجین متقاضی طلاق انجام شد. روش‌: شبه‌آزمایشی با طرح (پیش‌آزمون - پس‌آزمون با گروه کنترل) بود. جامعه آماری شامل کلیه زوجین متقاضی طلاق ارجاع شده از دادگستری شهرستان بهشهر به مراکز مشاوره طرف قرارداد طرح کاهش طلاق در 6 ماهه دوم سال 1398 بود. در این کارآزمایی بالینی 32 نفر (16 زوج متقاضی طلاق) با روش نمونه‌گیری دردسترس انتخاب و به‌صورت تصادفی در دو گروه 16 نفره آزمایش و کنترل قرار گرفتند. گروه آزمایش پروتکل زوج‌درمانی تلفیقی مبتنی بر پذیرش و تعهد و طرح‌واره‌درمانی (لیو و مک‌کی، 2012) را در 14 جلسه 90 دقیقه‌ای به‌صورت گروهی تحت آموزش قرار گرفتند. ابزارهای پژوهش، شامل پرسشنامه‌های انعطاف‌پذیری شناختی دنیس و وندروال (2010) و تنظیم‌شناختی ‌هیجان گارنفسکی و همکاران (2001) بود. داده‌ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیره تحلیل شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد زوج‌درمانی تلفیقی مبتنی‌ بر پذیرش و تعهد و طرح‌واره‌درمانی بر بهبود انعطاف‌پذیری‌شناختی و تنظیم‌شناختی‌هیجان در زوجین متقاضی طلاق در مرحله پس‌آزمون موثر است (0/05< p). هم‌چنین زوج‌درمانی تلفیقی مبتنی بر پذیرش و تعهد و طرح‌واره‌درمانی بر بهبود مولفه‌های اجتناب از تجارب هیجانی، کنترل بر روی زندگی، راهبرد سازش‌یافته و راهبرد سازش نایافته زوجین متقاضی طلاق موثر است 0/05 < p). نتیجه‌گیری: با توجه به یافته های این پژوهش می‌توان از طریق زوج‌درمانی تلفیقی مبتنی بر پذیرش و تعهد و طرح‌واره‌درمانی به شیوه گروهی به افزایش انعطاف‌پذیری‌شناختی و تنظیم‌شناختی‌هیجان در زوجین متقاضی طلاق کمک نمود.

The Effectiveness of Combined Couple Therapy based on Acceptance and Commitment Therapy (ACT) and Schema Therapy on Cognitive Flexibility and Cognitive Emotion-Regulation in Couples Seeking Divorce

Aim: The occurrence of marital disputes seriously damages the psychological and emotional components. The present study was conducted to determine the effectiveness of couples therapy based on acceptance and commitment and schematherapy on flexibility, cognitive emotionregulation in couples seeking divorce. Methods: It was a quasiexperimental design (pretestposttest with control group). The statistical population included all couples applying for divorce who were referred by the Behshahr justice system to the counseling centers as part of the divorce reduction program in the second half of 1398. In this clinical trial, 32 people (16 couples seeking divorce) were selected through convenient sampling method and randomly divided into two groups of 16 people. The experimental group was trained in integrated couple therapy protocol based on acceptance, commitment and schema therapy (Liu and McKee, 2012) in fourteen 90minute sessions as a group. Research tools included the Dennis and Vanderwall Cognitive Flexibility Questionnaire (2010) and the Cognitive Emotion Cognitive Regulation Questionnaire (2001). Data were analyzed using multivariate analysis of covariance. Findings: The results showed that combined couple therapy based on acceptance and commitment and schematherapy is effective in improving cognitive flexibility, and cognitive emotionregulation in couples seeking divorce in the posttest phase (P <0.05). Also, combined couple therapy based on acceptance and commitment and schema therapy is effective in improving the components of avoiding emotional experiences, life control, adaptive strategy and unadaptive strategy of couples seeking divorce (P<0.05). Conclusion: According to the findings of this study, it is possible to increase cognitive flexibility and cognitive emotionregulation in couples seeking divorce through integrated group ACTbased couple therapy and schematherapy.