جُستاری در ریاضیات قومی: استخراج محاسبات ریاضی سنّتی مقنّیان

اخیراً برخی از متخصصان آموزش ریاضی اذعان کرده‌اند که، گنجاندن جنبه‌های فرهنگی در برنامه‌درسی ریاضیات، مزایای بلند مدتی برای پیشرفت تحصیلی ریاضیات دانش‌آموزان دارد، چون این جنبه‌ها در مفهومی نقش دارند که ریاضیات بخشی از زندگی روزمره ماست و معتقدند که یکی از علل سرخوردگی‌ها، اضطراب و عدم موفقیت دانش آموزان در درس ریاضی، عدم استفاده از زمینه‌های فرهنگی پیرامون خود دانش‌آموزان در جریان یاددهی_ یادگیری می-باشد. لذا عدم توجه به این زمینه ها ما را بر آن داشت تا در زمینه حفر قنات که قدمتی چندین هزار ساله در ایران دارد، به طراحی مسائل ریاضی بپردازیم و پلی بین ریاضیات رسمی دانش‌آموزان و فرهنگ و فعالیت‏های روزانه آنها ایجاد کنیم . بنابراین بر اساس چارچوب نظری ریاضیات‌قومی و با بهره‌گیری از قوم‌نگاری، داده‌ها را تجزیه و تحلیل کردیم. نتایج حاصله، نشان می‌دهد که گذشتگان برای حل‌وفصل کردن مسائل روزمره‌شان از فعالیت‌های ریاضی استفاده می‌کرده‌اند که گنجاندن این فعالیت‌ها در برنامه‌درسی ریاضی می‌تواند جریان یاددهی-یادگیری را بهبود بخشد.

an inquiry in etnomathematics: extracting traditional mathematics computations used by qanat practitioners

abstractrecently, some mathematics education experts have acknowledged that incorporating cultural aspects into the curriculum has long-term benefits for students’ academic progress in mathematics. it is believed that one of the reasons for students’ disillusionment, anxiety, and failure in mathematics is the disuse of the cultural backgrounds around students themselves in the process of teaching-learning. therefore, not paying attention to values, traditions, beliefs, language and habits, reflection of students’ culture prompted us to design mathematical problems in the field of digging qanat (aqueducts), which goes back to several thousand years ago in iran. we tried to bridge the gap between students’ formal mathematics and their culture and daily activities by using the mathematics which our ancestors used to solve their problems. thus, we analyzed the data based on the theoretical framework of ethnic mathematics and using ethnography. the results show that our ancestors used mathematical works to solve their everyday problems and that incorporating their experiences into the mathematics curriculum could improve the teaching and learning process.