بازتاب هویت ملی در کتاب فارسی پنجم دبستان از دوره قاجار تا پایان قرن چهاردهم شمسی

هویت ملی تمام تفاوت‌ها را در کنار یکدیگر به احساس تعلق و اتحاد بین آحاد یک سرزمین تبدیل می‌کند و در نهایت به یک ملت در مقابل دیگری تعریف خاص می بخشد. هدف مقاله حاضر، بررسی هویت ملی در کتاب فارسی پایه پنجم ابتدایی در سه دوره قاجار، پهلوی (رضا و محمدرضا) و جمهوری اسلامی به شیوه توصیفی-تحلیلی است. نتایج به دست آمده نشان می‌دهد در دوره قاجار، مولفه‌های اخلاقی؛ در دوره پهلوی اول (سال 1308) مولفه‌های فرهنگی و در پهلوی دوم (سال 1337) ابتدا مولفه‌های اخلاقی  و بعداً (1356) مولفه‌های فرهنگی سهم بیشتری را به خود اختصاص داده است. بعد از تاسیس جمهوری اسلامی، مولفه مذهبی دارای بیشترین فراوانی بوده است. توجه به «دیگری» در سال 1396 در جمهوری اسلامی به کمترین میزان بین دوره‌های مورد بررسی رسید و دور شدن از دیگری «غرب» و «اسلام‌محوری» به عنوان عنصر هویت‌بخشی به ایرانیان تبدیل شد و موضوع «جهان اسلام» و «جهان اسلام وطنی» مورد توجه قرارگرفت.

the reflection of national identity in persian book for elementary school 5th grade (from qajar era to the end of the 14th century)

national identity transforms all the differences together into a feeling of belonging and unity among the people of a land and finally gives a special definition to one nation in front of another the purpose of this article is to investigate the national identity in the 5th grade persian book in the three periods of qajar, pahlavi (reza and mohammad reza) and the islamic republic in a descriptive-analytical way. the obtained results showed that in the qajar period, the moral components; in the first pahlavi period (1929) cultural components and in the second pahlavi (1958) first the moral components and later (1977) the cultural components took a greater share. after the establishment of the islamic republic, the religious component has been the most abundant. attention to the other in the islamic republic in 2016 reached the lowest level among the investigated periods, and moving away from the west and islam-centered became an element of identity for iranians, and the topic of islamic world and native islamic world was considered.