تحلیل محتوای کتاب‌های درسی تاریخ رشته علوم انسانی براساس دیدگاه اسلامی عمل در آموزش تاریخ

هدف این پژوهش تحلیل محتوای کتاب های درسی تاریخ رشته علوم انسانی دوره دوم متوسطه براساس دیدگاه اسلامی عمل در آموزش تاریخ با روش تحلیل محتوای قیاسی- مضمونی- کمی، می باشد. بدین منظور، ابتدا دو سازه مفهومی براساس این دیدگاه تدوین شده است و  پس از اعتباریابی آنها، چهار کتاب تاریخ (1) ایران و جهانِ باستان، تاریخ (2) از بعثت پیامبر (ص) تا پایان صفویه، تاریخ ایران معاصر و تاریخ شناسی، براساس آنها تحلیل شده اند. نتایج  پژوهش نشان می دهد که اغلب مقوله ها و شاخصه های ناظر به آموزش تاریخ براساس دیدگاه اسلامی عمل، در این کتب، بطور هدفمند و جامع مورد توجه مولفان محترم قرار نگرفته اند. چنان که فراوانی برخی شاخص ها، «صفر» درصد می باشد. «شخصیت ستایی»، نگاه سیاه/ سفید به شخصیت ها، عدم نگاه جامع به تاریخ و فروکاهش آن به تاریخ سلسله حکومت ها، عدم ارتباط مسائل کنونی دانش آموزان با مباحث تاریخی، فقدان تبیین های مختلف درباره  رخدادها و مسائل تاریخی مناقشه برانگیز، و ...، از مهمترین آسیب های این کتب براساس دیدگاه اسلامی عمل در آموزش تاریخ می باشند.

a content analysis of history textbooks in humanities based on islamic view of action in history education

the purpose of this study was to analyze the content of history textbooks in humanities at high school, based on the islamic view of action in history education. to this end, two conceptual constructs have been defined based on this view, a deductive-thematic-quantitative content analysis method was used to analyze four books. the results of the quantitative and qualitative analysis of each one of these books revealed that most of the categories and sub-categories relevant to history education based on the islamic view of action have not been purposefully and comprehensively taken into account by the authors of these books as the frequency of some categories is “zero”, including a black/white view of characters, lack of a comprehensive view of history and reducing it to a review of dynasties.