میزان جذب عناصر در بادرنجبویه (melissa officinalis l.) تحت تاثیر دو گونه قارچ آربسکولار، قارچ شبه‌ میکوریزا و ورمی‌کمپوست

به‌منظور بررسی اثر کودهای میکوریزا (glomus mosseae و g. intraradieces)، شبه‌ میکوریزا (piriformospora indica) و ورمی‌کمپوست بر برخی از عناصر بادرنجبویه (melissa officinalis l.)، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب بلوک‌های کامل تصادفی در 3 تکرار در مجتمع تحقیقات البرز، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور در سال 1391 اجرا شد. تیمارهای مورد استفاده شامل کاربرد ورمی‌کمپوست در 3 سطح (صفر، 5 و 10 تن در هکتار) و تلقیح نشاء با کودهای زیستی در 4 سطح (بدون تلقیح، تلقیح با میکوریزا، تلقیح با شبه‌میکوریزا و تلقیح با میکوریزا+ شبه‌میکوریزا) بودند. نتایج نشان داد که اثر ورمی‌کمپوست و کود زیستی بر پتاسیم، فسفر، کلسیم، منیزیم، آهن، روی، منگنز و مس در سطح 1% معنی‌دار بود. اثر ورمی‌کمپوست بر میزان آهن جذبی در سطح 1% معنی‌دار بود. تجزیه واریانس اثر متقابل تیمارها بر عناصر فسفر، کلسیم، منیزیم، آهن، روی، منگنز و مس در سطح 1% معنی‌دار نشان داد. مقایسه میانگین‌ اثرات ساده نشان داد که در تیمار مصرف 10 تن در هکتار ورمی‌کمپوست مقدار نیتروژن (83/2%) و پتاسیم (66/1%) بادرنجبویه بیشترین بود. بیشترین مقدار فسفر این گیاه (53/0%) متعلق به تیمار مصرف مایکوریزا بود. مقایسه میانگین اثر متقابل تیمارها نشان داد که بادرنجبویه با مصرف مایکوریزا به همراه 10 تن در هکتار ورمی‌کمپوست بیشترین میزان فسفر را داشت. حداکثر کلسیم (77/0%) در تیمار مصرف 5 تن ورمی‌کمپوست×عدم مصرف کود زیستی مشاهده شد. حداکثر منیزیم (6/0%) را تیمارهای عدم مصرف ورمی‌کمپوست×مایکوریزا و 10 تن ورمی‌کمپوست×مایکوریزا داشتند. بیشترین مقدار آهن (ppm 2/925) را تیمار 5 تن ورمی‌کمپوست×مایکوریزا نشان داد. نتایج این تحقیق نشان داد که استفاده از مایکوریزا و 10 تن در هکتار ورمی‌کمپوست و یا مایکوریزا به همراه 5 تن کود ورمی‌کمپوست موجب افزایش جذب بیشتر عناصر در گیاه دارویی بادرنجبویه شد.