مطالعه تغییرات رشد، سیستم دفاع آنتی‌اکسیدانی و مقدار پروتئین با کاربرد عنصر روی در گیاه دارویی پریوش (catharanthus roseus (l.) g. don.) تحت تنش شوری

تنش شوری یکی از تنش‌های عمده غیرزیستی است که اثرات زیان‌آوری بر تولید و کیفیت گیاهان می‌گذارد. آزمایشی به‌منظور بررسی اثرات کاربرد عنصر روی به‌عنوان تعدیل‌کننده تنش شوری بر آنتی‌اکسیدانت‌ها، پروتئین، اسیدآمینه پرولین و رشد گیاه دارویی پریوش (catharanthus roseus (l.) g. don.)  در پاییز 1391 در دانشگاه اراک انجام شد. گیاهان 49 روزه با غلظت‌های مختلف کلریدسدیم (0، 35، 70 و 100 میلی‌مولار) به تنهایی و همراه با غلظت‌های مختلف سولفات روی (0، 5 و 10 میکرومولار) به مدت 21 روز تیمار شدند. سپس درصد بازدارندگی رادیکال دی‌فنیل-2-پیکریل‌هیدرازیل dpph، فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانت سوپراکسید دیسموتاز، کاتالاز و گایاکول پراکسیداز، مقدار پرولین و پروتئین و شاخص‌های رشد اندازه‌گیری شد. نتایج نشان دادند که کاربرد سولفات روی ارتفاع بخش هوایی، عمق ریشه، وزن تر و خشک ریشه و بخش هوایی را در همه تیمارهای شوری بهبود بخشید. در نتیجه‌ تنش شوری، درصد بازدارندگی رادیکال dpph، فعالیت سوپراکسید دیسموتاز، کاتالاز و گایاکول پراکسیداز و نیز محتوای پرولین به‌ترتیب 5/348%، 6/475%، 7/172%، 200% و 364% افزایش یافت، ولی محتوای پروتئین 33% کاهش یافت. کاربرد روی محتوای پروتئین را در تیمارهای شوری تا 16% بهبود بخشید و محتوای پرولین را در آنها تا 36% کاهش داد. فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانت در گیاهان تیمار شده با nacl+zn نسبت به آنهایی که تنها با nacl یا zn تیمار شده بودند به‌طور معنی‌داری افزایش یافت. این نتایج از اثرات مثبت کاربرد عنصر روی بر سیستم دفاع آنتی‌اکسیدانتی پریوش تحت تنش شوری حمایت می‌کند. عنصر روی می‌تواند به‌عنوان پاک‌کننده‌ گونه‌های اکسیژنی واکنش‌گر به‌منظور کاهش آسیب غشاهای زیستی تحت تنش شوری عمل کند.