بررسی اثر ایندول‌بوتیریک‌اسید (IBA) و نفتالین‌استیک‌اسید (NAA) بر ریشه‌زایی قلمه‌های نیمه‌خشبی گیاه دارویی رزماری (Rosmarinus officinalis L.)

رزماری (rosmarinus officinalis l.) گیاهی چندساله، دارویی، معطر و متعلق به خانواده نعناعیان (lamiaceae) است. این گیاه به‌دلیل تنوع کاربرد در طراحی فضای سبز و همچنین استفاده مواد موثره آن در صنایع مختلف نظیر دارویی، آرایشی- بهداشتی و غذایی مورد توجه بسیار واقع شده‌است. این تحقیق به‌صورت دو آزمایش مجزا در قالب طرح کاملاً تصادفی به‌منظور بررسی اثر غلظت‌های مختلف (0، 1000، 2000، 3000، 4000 و 5000 mgl-1) تنظیم‌کننده‌های رشد ایندول‌بوتیریک‌اسید (iba) و نفتالین‌استیک‌اسید (naa) در چهار تکرار بر ریشه‌زایی قلمه‌های نیمه‌خشبی گیاه رزماری انجام شد. قلمه‌های تیمار شده در زیر سیستم مه‌پاش نگهداری و درصد و کیفیت ریشه‌زایی قلمه‌ها پس از گذشت 70 روز ارزیابی گردید. اثر سطوح مختلف تنظیم‌کننده‌های رشد مورد استفاده بر روی همه صفات مورد بررسی موثر (1%≤p) بود. نتایج نشان داد که در iba غلظت‌های بیشتر و naa غلظت‌های کمتر موجب افزایش ریشه‌زایی و رشد قلمه رزماری گردیدند. در naa با افزایش غلظت بیشتر از mgl-12000 میزان رشد در مقایسه با شاهد کاهش یافت. بیشترین درصد ریشه‌زایی مربوط به تیمار naa mgl-11000 (84%) و iba mgl-15000 (66%) بود. نتایج حاصل از ارزیابی صفات کیفی در قلمه‌ها (تعداد، قطر، طول و وزن تر و خشک ریشه‌های تولیدی، وزن و طول گیاهچه حاصل، وزن تر و خشک ساقه و برگ) نشان داد که بهترین کیفیت قلمه‌های تولیدی مربوط به تیمار mgl-14000 iba بود.