برآورد تمایل به پرداخت برای حفاظت و احیاء گیاهان دارویی مناطق جنگلی ثلاث باباجانی با استفاده از روش ارزش‌گذاری مشروط (cvm)

سابقه و هدف: توجه به فرآورده‌های فرعی جنگل‌ها و مراتع به‌ویژه گیاهان دارویی می‌تواند سبب توسعه پایدار و تقویت جنبه‌های اقتصادی و اشتغال برای جوامع محلی و بهره‌برداران گردد. گیاهان دارویی نقش به‌سزایی در سلامت جامعه و درمان بیماری‌ها دارند. عدم توجه به حفظ ذخایر توارثی دارویی در عرصه‌های منابع طبیعی، پیامدهای فاجعه‌باری را در زیر بخش منابع طبیعی کشور در پی خواهد داشت که از آن جمله می‌توان به روند سریع انقراض گونه‌ها و فرسایش شدید ژنتیکی اشاره کرد. ازاین‌رو، این مطالعه با هدف برآورد ارزش حفاظتی و تمایل به پرداخت افراد برای حفاظت و احیای گیاهان دارویی انجام شده است.مواد و روش‌ها: منطقه ثلاث باباجانی در غرب استان کرمانشاه برای انجام این پژوهش انتخاب شده است. پوشش گیاهی این منطقه عمدتاً به‌صورت مشجر بوده و در واقع قسمت اعظم مساحت منطقه را جنگل‌های انبوه دربر گرفته است. منطقه ثلاث باباجانی به دلیل برخورداری از توپوگرافی متنوع شاهد انواع رویشگاه‌های جنگلی و گیاهان دارویی مرتعی و جنگلی است. آنغوزه، آویشن، زالزالک، افسنطین، سریش، نسترن کوهی، بابونه، بنفشه معطر، بلوط، چویل، کنگر، پونه، شیرین‌بیان و ... ازجمله گیاهان دارویی این منطقه است. از روش ارزش‌گذاری مشروط برای برآورد ارزش‌های غیراستفاده‌ای (حفاظتی) گیاهان دارویی در این مطالعه استفاده گردید. همچنین برای اندازه‌گیری تمایل به پرداخت افراد برای حفاظت از گیاهان دارویی منطقه، از پرسش‌نامه انتخاب دوگانه دوبعدی استفاده شد. پرسش‌نامه در دو بخش شامل ویژگی‌های اجتماعی- اقتصادی افراد (سن، جنسیت، میزان تحصیلات، شغل، تعداد افراد خانواده، میزان درآمد و سایر ویژگی‌های پاسخگویان) و سوالات مربوط به میزان تمایل به پرداخت پاسخگویان طراحی شد. نمونه‌گیری به صورت تصادفی ساده و از بین ساکنان منطقه ثلاث باباجانی در سال 1396 انتخاب شده است. تعداد نمونه با استفاده از فرمول کوکران353 پرسش‌نامه تعیین شده است. برای اندازه‌گیری میزان تمایل به پرداخت افراد، از مدل لوجیت استفاده شد و براساس روش بیشینه راست‌نمایی، پارامترهای این مدل برآورد شده است.نتایج: نتایج نشان داد که 64% از افراد مصاحبه‌شونده مرد و 36% آنان را زنان تشکیل می‌دهند. متوسط سنی پاسخگویان 27.88 سال، میانگین بعد خانوار پاسخگویان 4.46 و حداقل و حدکثر آنها به‌ترتیب 1 و 10 نفر است. نتایج نشان داد بیش از 76% افراد(269 نمونه)، حاضر به پرداخت مبلغی برای حفاظت و احیاء گیاهان دارویی هستند و متوسط تمایل به پرداخت سالیانه هر فرد برای حفاظت و احیاء گیاهان دارویی در حدود 5269 تومان (با توجه به میانگین بُعد خانوار (4.46 نفر) برابر 23500 تومان برای هر خانوار در سال) بدست آمده است. متغیرهای بُعد خانوار و میزان پیشنهاد با اطمینان 95% دارای اثر منفی معنی‌دار و متغیرهای درآمد، جنسیت، میزان تحصیلات، حامی حفاظت از منابع طبیعی (علاقه به محیط‌زیست) و شناخت حفاظت از گیاهان دارویی و ارتباط آن با توسعه پایدار (دانش و آگاهی حفاظتی محیط‌زیست) با اطمینان 95% از مهمترین عوامل تاثیرگذار مثبت معنی‌دار بر تمایل به پرداخت افراد برای حفاظت از گیاهان دارویی هستند. متغیرهای سن، وضعیت تاهل، شغل، عضویت در سازمان‌های زیست محیطی و نگرش‌ها و تمایلات زیست‌محیطی تاثیری بر پذیرش مبلغ پیشنهادی برای ارزش حفاظتی گیاهان دارویی نداشتند. مقدار آماره‌‌ نسبت راست‌نمایی (280.39) نشان می‌دهد که تغییرات توضیح داده شده به‌وسیله الگوی لاجیت، در سطح بالاتر از 1% معنی‌دار شده است. درصد پیش‌بینی صحیح الگوی برآورد شده نیز 75% است و از آنجا که مقدار درصد قابل پیش‌بینی صحیح برای الگوی لاجیت برابر با 70% است، مقدار درصد پیش‌بینی صحیح بدست آمده در این الگو مطلوب به نظر می‌رسد. ازاین‌رو، این الگو برای تجزیه‌وتحلیل‌های بعدی قابل اعتماد است. ضریب تعیین مک‌فادن نیز نشان می‌‌دهد که متغیرهای توضیحی مدل، بخوبی (حدود 0.87) تغییرات متغیر وابسته را توضیح می‌‌دهند.نتیجه‌گیری: از نظر مدیریتی، این مطالعه به نتایج امیدوارکننده‌ای دست یافته است. زیرا نشان داد افراد جامعه نسبت به اهمیت حفاظت از گیاهان دارویی آگاهی دارند و تمایل به پرداخت قابل ‌توجهی برای حفاظت و احیاء این منابع ارزشمند وجود دارد. بنابراین، پیشنهاد می‌شود دولت به منظور حفاظت، احیاء و توسعه گیاهان دارویی مناطق جنگلی منطقه مورد مطالعه توجه بیشتری به مشارکت مردمی داشته باشد.

estimation of the willingness to pay (wtp) for the protection and restoration of medicinal plants in salas babajani forest areas, using the contingent valuation method (cvm)

background and objectives: forest and rangeland by-products, particularly medicinal plants, can contribute to sustainable development and increase economic opportunities for local communities. medicinal plants play a significant role in society’s health and disease treatment. negligence to the preservation of medicinal heritage reserves in the field of natural resources will lead to disastrous consequences in the country’s natural resources sector. among these consequences are the rapid extinction of species and severe genetic erosion. therefore, this study targets protection value and people’s willingness to pay for medicinal plant protection and restoration.methodology: the salas babajani region in kermanshah province was chosen for this research. the vegetation in this area is mainly wooded, and most of the area is covered by dense forests. due to its diverse topography, the salas babajani region has a variety of forest habitats and rangeland and forest medicinal plants. asafoetida, thyme, hawthorn, wormwood, eremurus, dog rose, chamomile, sweet violet, oak, ferulago, common thistle, horsemint, licorice, etc., are among the medicinal plants of this region. contingent valuation method (cvm) was used to estimate medicinal plants’ non-use (protective) values in this study. also, a double-bounded dichotomous choice questionnaire was used to measure people’s willingness to pay for medicinal plant protection in the region. the questionnaire was designed in two parts: socio-economic characteristics of people (age, gender, level of education, occupation, number of family members, income, and other characteristics of the respondents) and questions related to the willingness to pay of the respondents. sampling was done by simple random sampling among residents of the salas babajani region in 2016. cochran’s formula from 353 questionnaires determined the number of samples. the logit model was used to measure people’s willingness to pay, and the parameters were estimated based on the maximum likelihood method.results: the results showed that 64% of the interviewees were men and 36% were women. the average age of the respondents is 27.88 years, the average household size is 4.46, and their minimum and maximum household sizes are one person and ten people, respectively. the results also showed that more than 76% of people (269 samples) are willing to pay an amount to protect and restore medicinal plants. the average willingness of each person to pay annually for the protection and restoration of medicinal plants is equal to 5269 tomans (according to the average household size (4.46 people) equal to 23500 tomans for each household per year). the variables of household size and the suggested price have a significant negative effect with 95% confidence. the variables of income, gender, level of education, supporting the protection of natural resources (interest in the environment), and knowledge of the protection of medicinal plants and its relationship with sustainable development (knowledge and awareness of environmental protection) are among the most important positive influencing factors with 95% confidence on people’s willingness to pay for the protection of medicinal plants. the variables of age, marital status, occupation, membership in environmental organizations, and environmental attitudes and tendencies did not affect the acceptance of the suggested price for medicinal plants conservation value. the likelihood ratio statistic (280.39) shows that the changes explained by the logit model are significant at a level higher than one percent. the estimated model’s correct prediction percentage is also 75%. since the percentage of correct prediction for the logit model is equal to 70%, the percentage of correct prediction obtained in this model seems favorable. therefore, this model is reliable for further analysis.