بررسی تاثیر عصاره ریشه گیاه قاصدک (taraxacum officinale l.) بر بهبود بیماران دیابتی نوع دو

سابقه و هدف: در دیابت نوع دو، پانکراس انسولین کافی تولید نکرده یا انسولین تولید شده عملکرد مناسب ندارد. دیابت نوع دو که از آن به عنوان دیابت غیر وابسته به انسولین نیز یاد می‌شود، شایع‌ترین نوع دیابت در جهان است که معمولاً به دلیل مقاومت سلول‌های بدن نسبت به انسولین رخ می‌دهد. بسیاری از ترکیبات مفید موجود در قاصدک (taraxacum officinale l.) در افزایش تولید انسولین از پانکراس و کاهش سطح قند خون موثر هستند.مواد و روش‌ها: در این پژوهش تاثیر عصاره آبی ریشه گیاه قاصدک (dandelion) بر روی میزان کاهش سطح قند خون در بیماران دیابتی نوع دوم در شهر مشهد مطالعه شد. بعد از پاک‌سازی و حذف ناخالصی‌ها، ریشه‌های گیاه قاصدک توسط دستگاه آسیاب خشک گردید. عصاره‌گیری ریشه قاصدک توسط دستگاه سوکسله انجام شد. پس از پایان فرایند عصاره‌گیری، عصاره حاصل برای جداسازی ترکیبات جامد از فیلتر عبور داده شد. عصاره آماده شده به مدت چهار روز، با تناوب روزانه و در دو نوبت توسط بیمار دیابتی منتخب به‌صورت دمنوش مصرف گردید. میزان قند خون بیمار دیابتی هر بار توسط دستگاه گلوکومتر سنجیده شد. سنجش میزان قند خون در هر روز، یک ساعت و دو ساعت (برای بررسی میزان پایداری) پس از صرف نوبت دوم عصاره انجام گردید. بیمار در مدت انجام تحقیق از هیچ گونه مکمل و دارویی به منظور کاهش سطح قند خون استفاده نکرد. از آنجایی که نوسان قند خون در شرایط ناشتا در شروع هر روز به عوامل مختلفی مانند شرایط روحی، جسمی، تغذیه و به‌طور خاص عصبی بستگی دارد، برای کم کردن میزان خطا، اندازه‌گیری قند خون ناشتا به‌عنوان شاهد، یک ماه قبل و یک ماه بعد از مصرف عصاره نیز انجام شد.نتایج: این بررسی نشان داد که میزان قند خون با افزایش تعداد روز مصرف عصاره ریشه‌ گیاه قاصدک و افزایش دفعات مصرف در هر روز، کاهش قابل ملاحظه‌ای می‌یابد. براساس داده‌های حاصل از اندازه‌گیری میزان قند خون در بازه‌های زمانی مختلف، میانگین چهار روزه قند خون فرد دیابتی یک ماه قبل از مصرف عصاره عدد 233 بود که این عدد یک ماه بعد از مصرف عصاره به میزان 81 واحد کاهش یافته و به عدد 152 رسید؛ ازاین‌رو براساس نتایج حاصل، مصرف عصاره ریشه این گیاه باعث کاهش 35% در میزان قند خون گردید. بررسی اثر متقابل تعداد روز استفاده از عصاره ریشه قاصدک و ساعت استفاده از آن نیز نشان داد که کاهش همزمان میزان قند خون با افزایش تعداد روز مصرف عصاره و تعداد دفعات مصرف در هر روز قابل ملاحظه است. نتایج حاصل از آنالیز واریانس برای پاسخ میزان قند خون نیز حکایت از آن داشت که اثر فاکتورهای a (تعداد روز استفاده از عصاره) و b (ساعت استفاده از عصاره) نیز با p-value بسیار کمتر از 0.05، بر کاهش میزان قند خون معنی‌دار هستند. طبق نتایج حاصل از بهینه‌سازی عددی داده‌ها در محدوده مورد بررسی، با مصرف حداقل چهار روزه عصاره و دو نوبت در هر روز می‌توان سطح میزان قند خون را به 150.167 رساند.نتیجه‌گیری: به‌طورکلی این پژوهش تاثیر مثبت عصاره ریشه گیاه قاصدک را در درمان بیماری دیابت نوع دو نشان می‌دهد. روند کاهشی میزان قند خون با افزایش تعداد روزهای مصرف و نیز افزایش تعداد دفعات مصرف در هر روز، حکایت از آن دارد که استفاده طولانی‌مدت از این عصاره می‌تواند اثرهای پایدارتری بر کاهش قند خون افراد دیابتی داشته باشد.

investigating the effect of taraxacum officinale l. root extract on the treatment of type 2 diabetic patients

background and objectives: in type 2 diabetes, the pancreas does not produce enough insulin, or the insulin it produces does not work properly. type 2 diabetes, also known as insulin-independent diabetes, is the most common type of diabetes in the world, which usually occurs due to the resistance of the body’s cells to insulin. many useful compounds in dandelion (taraxacum officinale l.) increase insulin production and reduce blood sugar levels.methodology: in the present research, the effect of an aqueous dandelion root extract on blood sugar level reduction in type 2 diabetic patients in mashhad was studied. after cleaning and removing impurities, the dandelion roots were dried on a grinding machine. extraction from dandelion roots was performed with the soxhlet apparatus. after the extraction process, the resulting extract was passed through a filter to separate the solid compounds. the prepared extract was consumed as tea twice a day by the selected diabetic patient for four days. a glucometer measured the diabetic patient’s blood sugar level. each day, blood sugar level measurement was performed for one hour and two hours (to study stability) after taking the second dose of the extract. the patient did not use supplements or drugs to lower blood sugar levels during the research. since blood sugar fluctuations in fasting conditions at the beginning of each day depend on various factors such as mental, physical, nutritional, and especially nervous conditions, to reduce the error rate, fasting blood sugar was measured as a control one month before and one month after extract consumption.results: present research showed that blood sugar decreases significantly with the increase in the number of days of dandelion root extract consumption and the increase in the frequency of consumption per day. based on the data obtained from the measurement of blood sugar levels in different time intervals, the four-day average blood sugar level of a diabetic person one month before consuming the extract was 233, which decreased by 81 units one month after consuming the extract and reached 152; therefore, based on the obtained results, the consumption of the root extract of this plant causes a 35% decrease in blood sugar. a study of the interaction effect of the number of days of using dandelion root extract and the time of its use also showed that the simultaneous reduction of blood sugar level with increasing the number of days of extract consumption and the number of times of consumption per day is significant. the results of the analysis of variance for the response of blood sugar levels also indicated that the effect of factors a (number of days of extract use) and b (hours of extract use) with a p-value much lower than 0.05, on the reduction of blood sugar level is significant. based on the numerical optimization of the data, the blood sugar level can be reached at 150.167 by consuming the extract twice daily for four days.conclusion: overall, this research shows the positive effect of dandelion root extract on type 2 diabetes. the decreasing trend of blood sugar with increasing the number of days of use and the number of times of use per day indicates that the long-term use of this extract can have more stable effects on reducing blood sugar in people with diabetes.