بررسی حساسیت شپشه آرد (tribolium confusum herbest.) به نانوکپسول اسانس اکالیپتوس (eucalyptus globulus labill.)

امروزه ابداع و بکارگیری روش‌های کنترل غیرشیمیایی آفات کشاورزی ازجمله موارد مهم کاربردی در برنامه‌های مدیریتی آفات در بیشتر جوامع دنیاست. در این میان حجم وسیعی از مطالعات روی آفت‌کش‌های زیست بنیاد متمرکز گردیده است. در این راستا فرمولاسیون‌های جدیدی از حشره‌کش‌های گیاهی به‌عنوان جایگزینی مناسب برای آفت‌کش‌های مصنوعی توسعه یافته است. در این پژوهش سمّیت تنفسی و تماسی اسانس خالص و فرموله شده اکالیپتوس (eucalyptus globulus labill.) و همچنین دوام سمّیت تنفسی نانوکپسول اسانس آن روی حشرات کامل شپشه آرد (tribolium confusum herbest. (col., tenebrionidae)) در شرایط آزمایشگاهی مورد بررسی قرارگرفت. براساس نتایج بدست آمده، مقدار lc50 اسانس خالص و فرموله شده در مدت 24 ساعت در سمّیت تنفسی به‌ترتیب برابر 46.39 و 1472 میکرولیتر بر لیتر هوا بدست آمد. مقدار lt50 اسانس فرموله شده در سه غلظت lc25، lc50 و lc90 به‌ترتیب برابر با 12.3، 10.39 و 0.36 روز تعیین گردید. همچنین، نتایج نشان داد سمّیت تماسی اسانس فرموله شده (lc50=19030 µl.l-1) روی این حشره بسیار بالاتر از سمّیت تماسی اسانس خالص (lc50=3770 µl.l-1) می‌باشد. بنابراین با توجه به پایداری خوب اسانس فرموله شده در سمّیت تنفسی و تاثیر بسیار زیاد در سمّیت تماسی، پس از آزمایش‌های تکمیلی می‌توان از نانوکپسول اسانس اکالیپتوس در مدیریت این آفت مهم استفاده کرد.

study on tribolium confusum herbest. susceptibility to eucalyptus globulus labill. essential oil nanocapsule

nowadays, the invention and application of agricultural pest control non-chemical methods is one of the important and practical ones in pest management programs in most societies of the world. meanwhile, a large number of studies have been focused on bio-based pesticides. in this regard, new formulations of plant insecticides have been developed as a suitable alternative to artificial pesticides. in this research, respiratory and contact toxicity of pure and formulated eucalyptus globulus labill. essential oil and respiratory toxicity durability of its essential oil nanocapsules on adult insects of tribolium confusum herbest. (col., tenebrionidae) were investigated under laboratory conditions. according to the results, for respiratory toxicity, the pure and formulated essential oil lc50 at 24 h was obtained 46.39 and 1472 μl.l-1 of air, respectively. the formulated essential oil lt50 in three concentrations of lc25, lc50, and lc90 was determined 12.3, 10.39, and 0.36 days, respectively. the results also showed that the contact toxicity of formulated essential oil (lc50= 19030 μl.l-1) on this insect was much higher than the contact toxicity of pure one (lc50= 3770 μl.l-1). therefore, due to the good stability of the formulated essential oil in respiratory toxicity and the excellent effect in contact toxicity, after additional tests, eucalyptus essential oil nanocapsules could be used in the management of this important pest.