تاثیر اسید جیبرلیک و فسفر شیمیایی و بیولوژیک بر عملکرد، اجزای عملکرد و اسانس گیاه دارویی مریم‌گلی (salvia officinalis l.)

برای بررسی تاثیر کودهای زیستی و شیمیایی فسفر و اسید جیبرلیک بر عملکرد و اجزای آن و اسانس مریم‌گلی (salvia officinalis l.) در منطقه قره‌چای استان مرکزی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل سوپر فسفات تریپل در سه سطح (30، 70 و 100 درصد مقدار توصیه شده)، کود فسفر بیولوژیک بارور2 در دو سطح (کاربرد و عدم کاربرد) و اسید جیبرلیک در سه سطح (0، 100 و ppm200) بودند. نتایج نشان داد که تاثیر کود بارور2، اسید جیبرلیک و سوپر فسفات تریپل بر تمام صفات عملکرد و اجزای آن و اسانس معنی‌دار بود. کود بارور2 به‌ترتیب منجر به افزایش 7.7، 18.2 درصدی عملکرد اسانس و درصد اسانس و افزایش جزئی ترکیب‌های عمده اسانس نسبت به شاهد شد. همچنین، مصرف ppm200 اسید جیبرلیک به‌ترتیب موجب افزایش 23.5 و 40.5 درصدی درصد اسانس و عملکرد اسانس در مقایسه با شاهد شد. بیشترین عملکرد بیولوژیک و عملکرد اسانس به‌ترتیب به میزان 3751 و 15.52 کیلوگرم در هکتار با کاربرد همزمان 100% سوپر فسفات تریپل توصیه شده، کود بارور2 و ppm200 اسید جیبرلیک بدست آمد. بیشترین درصد آلفاتوجون (27.91%) به‌عنوان مهم‌ترین ترکیب اسانس با کاربرد همزمان 100% سوپر فسفات تریپل توصیه شده، کود بارور2 و ppm100 اسید جیبرلیک بدست آمد. کاربرد همزمان اسید جیبرلیک و بارور2 منجر به کاهش مصرف کود شیمیایی فسفر برای حصول خصوصیات رویشی بهتر و عملکرد و درصد اسانس بالا گردید، به‌طوری که در بسیاری از صفات، کاربرد70% سوپر فسفات تریپل توصیه شده در تلفیق با کود بارور2 و اسید جیبرلیک، اختلاف معنی‌داری با مصرف 100% سوپر فسفات تریپل توصیه شده نداشت. بنابراین می‌توان با کاربرد همزمان ppm200 اسید جیبرلیک و بارور2، بدون اینکه کاهش معنی‌داری در عملکرد و اسانس گیاه مریم‌گلی ایجاد شود، میزان مصرف کود فسفر را تا 30% کاهش داد.

Effects of gibberellic acid and chemical and biological (Barvar-2) phosphorus on yield, yield components, and essential oil of Salvia officinalis L.

To investigate the effects of biological and chemical phosphorus fertilizers, and gibberellic acid (GA3) on yield and its components, and essential oil of Salvia officinalis L., a factorial experiment in a randomized complete block design with three replications was conducted in Ghara Chay region, Markazi province, Iran. Experimental treatments included triple super phosphate at three levels (100, 70, and 30 % of the recommended amount), phosphorus biofertilizer of Barvar2 at two levels (application and no application), and GA3 at three levels (0, 100, and 200 ppm). The results showed that Barvar2, GA3, and triple super phosphate affected yield and its components, and essential oil significantly. The Barvar2 application increased the yield and essential oil percentage by 7.7 and 18.2% compared to the control, respectively. It also resulted in a slight increase of the major essential oil compounds. Also, the GA3 200 ppm application increased the percentage and essential oil yield by 23.5 and 40.5% compared to the control, respectively. The highest biological yield and essential oil yield were obtained 3751 and 15.52 kg.ha1, respectivley with the simultaneous application of 100% of the recommended triple super phosphate, Barvar2, and GA3 200 ppm. The highest αthujone percentage (27.91%) as the most important essential oil compound was obtained with the simultaneous application of 100% of the recommended triple super phosphate, Barvar2, and GA3 100 ppm. The combined application of GA3 and Barvar2 reduced the use of phosphorus chemical fertilizer to achieve better vegetative characteristics, and high yield and essential oil percentage, so that in many traits the simultaneous application of 70% of the recommended triple super phosphate, Barvar2, and GA3 did not differ significantly from the 100% of the recommended triple super phosphate application. Therefore, with the combined use of GA3 200 ppm and Barvar2, the amount of phosphorus fertilizer consumption could be reduced by 30% without causing a significant reduction in yield and essential oil of S. officinalis.