تاثیر محلول‎پاشی برگی کیتوزان و دی‎اکسیدتیتانیوم (بالک و نانو) بر عملکرد و پاسخ‏های بیوشیمیایی اکوتیپ‎های ماریتیغال (silybum marianum (l.) gaertn.)

ماریتیغال (silybum marianum (l. gaertn.)) گیاهی با کاربردهای متنوع دارویی است که با انواع شرایط آب و هوایی سازگار است. به منظور ارزیابی تاثیر غلظت‏های مختلف کیتوزان و دی‎اکسیدتیتانیوم (بالک و نانو) بر افزایش عملکرد و شاخص‎های بیوشیمیایی اکوتیپ‎های مختلف گیاه ماریتیغال، پژوهشی زراعی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح آماری بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در دو سال زراعی انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل اکوتیپ‌های ماریتیغال در پنج سطح (بوداکالازی، ساری، خمین، خرم‎آباد و اهواز) و نوع و غلظت الیسیتور در 9 سطح (محلول‌پاشی با آب مقطر (شاهد)، کیتوزان بالک (50 و 100 میلی‎گرم در لیتر)، نانو کیتوزان (50 و 100 میلی‎گرم در لیتر)، دی‎اکسیدتیتانیوم بالک (50 و 100 میلی‎گرم در لیتر) و نانو دی‎اکسیدتیتانیوم (50 و 100 میلی‎گرم در لیتر)) بود. نتایج نشان داد که محلول‎پاشی کیتوزان و دی‎اکسید تیتانیوم (نانو و بالک) در افزایش عملکرد گیاه و آنزیم‎های دفاعی موثر بود. تاثیر محلول‎پاشی کیتوزان و دی‎اکسید تیتانیوم در فرم نانو روی صفات مذکور نسبت به فرم بالک و شاهد برتری داشت. براساس نتایج مقایسه میانگین‌ها، با محلول‎پاشی نانوکیتوزان در غلظت50 میلی‎گرم در لیتر، عملکرد بوته افزایش یافت. همچنین، محلول‎پاشی نانوکیتوزان در غلظت 100 میلی‎گرم در لیتر باعث افزایش فعالیت آنزیم‎های دفاعی شد. به‎طور کلی، کاربرد نانوکیتوزان در افزایش عملکرد و همچنین بهبود خصوصیات بیوشیمیایی اکوتیپ‎های ماریتیغال به‎خصوص اکوتیپ بوداکالازی تاثیرگذار بود که می‎تواند به‌عنوان راهکار مناسبی برای افزایش عملکرد این گیاه باشد. همچنین استفاده از این اکوتیپ در برنامه ‎های اصلاحی با توجه به عملکرد بالاتر قابل توصیه است.

Effects of chitosan and titanium dioxide (bulk and nano) foliar application on yield and biochemical responses of Silybum marianum (L. Gaertn.) ecotypes

Milk thistle (Silybum marianum (L. Gaertn.)) is a plant with various medicinal uses which is adapted to different climates. To investigate the effects of different concentrations of chitosan (CS) and titanium dioxide (TiO2) on increasing yield and biochemical indices of milk thistle ecotypes, a farm factorial experiment was conducted in a randomized complete block design with three replications during two crop years. Experimental treatments included milk thistle ecotype at five levels (Budakalazi, Sari, Khomein, Khorramabad, and Ahvaz) and type and elicitor concentration at nine levels (foliar application of distilled water (control), bulk CS (50 and 100 mg L1), nano CS (50 and 100 mg L1), bulk TiO2 (50 and 100 mg L1), and nano TiO2 (50 and 100 mg L1)). The results showed that foliar application of CS and TiO2 (bulk and nano) effectively increased yield and defense enzymes. In all these traits, foliar application of CS and TiO2 in nano form was more effective compared to the bulk form and control. Based on the mean comparisons results, the plant yield increased with foliar application of nano CS at the concentration of 50 mg L1. Also, foliar application of nano CS at the concentration of 100 mg L1 increased the activity of defense enzymes. In general, foliar application of nano CS increased the yield as well as improved the biochemical traits of milk thistle ecotypes, especially the Budakalazi one, which could be considered as a suitable way to increase the yield of this plant. Considering the higher yield of Budakalazi ecotype, it could be also recommended to be used in breeding programs.