بررسی خصوصیات فیتوشیمیایی، آنتی‌اکسیدانی، ضد باکتریایی و ضد التهابی ducrosia anethifolia (dc.) boiss. در مراحل مختلف فنولوژی

مشگک (ducrosia anethifolia (dc.) boiss.) یکی از گیاهان دارویی متعلق به خانواده چتریان است که استفاده از آن در درمان اختلالات عصبی توصیه شده است. هدف مطالعه حاضر بررسی تغییرات محتوای ترکیب‌های فیتوشیمیایی و فعالیت آنتی‌اکسیدانی، ضد باکتریایی و ضد التهابی عصاره اتانولی گونه d. anethifolia در مراحل مختلف فنولوژی (رویشی، گلدهی و بذردهی) بود. نمونه‌برداری از سرشاخه‌های هوایی گیاه در هر مرحله به‌صورت تصادفی انجام گرفت. محتوای فنل و فلاونوئید کل عصاره اتانولی با استفاده از روش اسپکتروفتومتری و فعالیت آنتی‌اکسیدانی با استفاده از روش به دام‌اندازی رادیکال آزاد dpph تعیین شد. فعالیت ضد باکتریایی عصاره گیاه با استفاده از روش انتشار دیسک بر روی باکتری‌های گرم مثبت (staphylococcus aureus و bacillus subtilis) و گرم منفی (escherichia coli و pseudomonas aeruginosa) بررسی گردید. همچنین، فعالیت ضد التهابی عصاره گیاه با استفاده از روش پایداری غشای گلبول قرمز ارزیابی شد. نتایج نشان داد که بین مراحل مختلف فنولوژی از نظر میزان فنل و فلاونوئید کل و فعالیت آنتی‌اکسیدانی، ضد باکتریایی و ضد التهابی تفاوت معنی‌داری وجود دارد (0.05>p). بیشترین میزان فنل و فلاونوئید کل (به‌ترتیب 1.7 ± 148 میلی‌گرم معادل اسید گالیک بر گرم وزن خشک و 1.5 ± 97 میلی‌گرم معادل کوئرستین بر گرم وزن خشک) و فعالیت آنتی‌اکسیدانی، ضد باکتریایی و ضد التهابی در مرحله گلدهی به‌دست آمد. همچنین نتایج نشان داد که عصاره گیاهی مورد مطالعه اثر بازدارندگی بیشتری بر باکتری‌های گرم مثبت در مقایسه با باکتری‌های گرم منفی دارد. نتایج بیانگر آن است که عصاره اتانولی گونه d. anethifolia می‌تواند به‌عنوان یک آنتی‌اکسیدان، ضد باکتری و ضد التهاب امیدوار کننده در درمان بسیاری از بیماری‌ها استفاده شود. همچنین، مرحله گلدهی بهترین زمان برداشت جهت بهره‌برداری دارویی از این گونه معرفی می‌شود.

Evaluation of phytochemical, antioxidant, antibacterial and antiinflammatory properties of Moshgak (Ducrosia anethifolia (DC.) Boiss.) at different phenological stages

Ducrosia anethifolia (DC.) Boiss. is one of the medicinal plants belonging to the fam. apiaceae that has been recommended as a treatment for the neurological disorders. The present study was aimed at investigating the changes in the phytochemicals content and the antioxidant, antibacterial, and antiinflammatory properties of D. anethifolia ethanolic extract at the different phenological stages (vegetative, flowering, and seeding). The plant shoots were collected at each stage randomly. The total phenols and flavonoids contents of the ethanolic extracts were measured using the spectrophotometry method and the antioxidant activity was determined by the DPPH free radical scavenging method. The disk diffusion method was used to investigate the antibacterial activity of the plant extract against Grampositive (Staphylococcus aureus and Bacillus subtilis) and Gramnegative (Escherichia coli and Pseudomonas aeruginosa) bacteria. Also, the antiinflammatory activity of the plant extract was assessed using the human red blood cell stabilization method. The results showed that there was a significant difference between the different phenological stages in terms of the total phenols and flavonoids contents and the antioxidant, antibacterial, and antiinflammatory properties (P <0.05). The highest amount of total phenols and flavonoids (148 ± 1.7 mg Gallic acid equivalents (GAE)/g dry weight and 97 ± 1.5 mg Quercetin equivalents (QE)/g dry weight, respectively) and antioxidant, antibacterial, and antiinflammatory activities was observed at the flowering stage. The results also showed that the plant extract studied had a greater inhibitory effect on the Grampositive bacteria than the Gramnegative ones. The results indicated that the ethanolic extract of D. anethifolia could be used as a promising agent with the antioxidant, antibacterial, and antiinflammatory properties to treat many diseases. Also, the flowering stage could be introduced as the best harvest time for the medicinal use of this species.