بررسی برخی متابولیت‌های ثانویه گیاه شیرین‌بیان (glycyrrhiza glabra l.) در شرایط فصل پاییز و بهار در استان خوزستان

گیاه دارویی شیرین‌بیان با نام علمی glycyrrhiza glabra l. به‌دلیل داشتن متابولیت‌های ثانویه مهم و طبیعی، مورد استفاده صنایع داروسازی قرار گرفته است. این تحقیق به‌منظور تعیین بهترین زمان برداشت برای بررسی بالاترین میزان عصاره، میزان گلیسیریزین، میزان فنل و فلاونوئید کل و ترکیب‌های فنلی در دو فصل پاییز و بهار بر روی ریزوم گیاه شیرین‌بیان منطقه بهبهان در استان خوزستان انجام شد. نتایج این پژوهش نشان داد که میزان عصاره استحصالی از ریزوم‌ها در فصل پاییز بیشتر از فصل بهار بوده است، همچنین از نظر تولید گلیسیریزین، فنل و فلاونوئید کل فصل پاییز مقادیر بیشتری را نسبت به فصل بهار به خود اختصاص داده است. آزمون t مستقل برای گلیسیریزین به‌عنوان ترکیب ثانویه مهم و با ارزش شیرین‌بیان اثر معنی‌داری را بین دو فصل پاییز و بهار نشان داد. در میان ترکیب‌های فنلی مورد بررسی فرولیک اسید و کوماریک اسید در فصل پاییز در رتبه بالاتر ترکیب‌ها قرار داشتند و کمترین مقدار در میان ترکیب‌های فنلی برای کافئیک اسید در فصل بهار اندازه‌گیری شد. با توجه به اهمیت این مواد موثره در صنایع دارویی، بهداشتی و غذایی و همچنین استفاده وسیع از ترکیب‌های فنلی، گلیسیریزین و فلاونوئیدهای شیرین‌بیان در داروهای گیاهی، نیاز است که بهترین و بیشترین زمان تولید و تجمع آن در ریزوم گیاه مشخص گردد تا با بهره‌برداری به‌موقع قدمی موثر به‌منظور غنی‌سازی صنایع دارویی، بهداشتی و غذایی برداشته شود.

A study on some secondary metabolites of Glycyrrhiza glabra L. in autumn and spring conditions in Khuzestan province

Medicinal plant licorice (Glycyrrhiza glabra L.) has been used by the pharmaceutical industries for its important secondary metabolites. This study was carried out to determine the best harvest time for obtaining the highest content of extract, glycyrrhizin, total phenols, total flavonoids, and phenolic compounds of licorice rhizome of the Behbahan area in Khuzestan province in two seasons of autumn and spring. The results of this study showed that the extract content of rhizomes and also glycyrrhizin, total phenols, and flavonoids content in autumn were higher than those in spring. The results of the independent Ttest for glycyrrhizin, as an important and valuable secondary metabolite of licorice, showed a significant difference between autumn and spring seasons. Among the phenolic compounds studied, the highest amount was given to ferulic and coumaric acids in autumn, and the lowest one to caffeic acid in spring. Considering the importance of these secondary metabolites in the pharmaceutical, health and food industries, as well as the widespread use of phenolics, glycyrrhizin, and flavonoids of licorice in herbal drugs, it is necessary to determine the best time for the highest production and accumulation of these metabolites in the licorice rhizomes to take an effective step to enrich the industries mentioned.