فعالیت آنتی‌اکسیدانی و ترکیب‌های فنلی کل عصاره آبی و اتانولی گیاه نسترن زرد ایرانی (rosa foetida herrm.) و ارزیابی خاصیت ضد‌میکروبی بر سالمونلا انتریکا، باسیلوس سرئوس و استافیلوکوکوس اورئوس

یکی از گونه‌های رز انحصاری در ایران rosa foetida herrm. است که به نسترن زرد ایرانی معروف است. منطقه اصلی رشد این گیاه نواحی غرب ایران به‌ویژه کردستان است. این گیاه برای درمان بیماری‌های کلیوی و به‌عنوان منبع ویتامین c کاربرد دارد. هدف این تحقیق بررسی قابلیت مهار رادیکال آزاد، تعیین میزان ترکیب‌های فنلی و خاصیت ضد میکروبی عصاره‌های آبی و اتانولی گل‌های نسترن زرد می‌باشد. فعالیت آنتی‌اکسیدانی عصاره آبی و اتانولی عصاره نسترن زرد با آزمون مهار رادیکال آزاد abts و ترکیب‌های فنلی کل با روش فولین‌سیوکالتو بررسی شد. برای تعیین حداقل غلظت بازدارندگی (mic) از روش رقت‌سازی استفاده شد. نتایج حاصل نشان داد بین درصد مهار رادیکال آزاد و غلظت عصاره آبی و اتانولی، ارتباط مثبت و معنی‌داری وجود دارد (0.05>p). در محدوده غلظت‌های 0.391 تا 12.5 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر عصاره آبی خاصیت آنتی‌اکسیدانی بیشتری نسبت به عصاره اتانولی داشت (0.05>p). غلظتی از عصاره‌ها که قادر به مهار 50% از رادیکال‌های‌ آزاد (ic50) باشد، در عصاره آبی (217.069 میکرو‌مول) و عصاره اتانولی (223.116 میکرو‌مول) تعیین شد. نتایج آزمون محتوای ترکیب‌های فنلی کل در عصاره آبی و اتانولی، ارتباط مثبت و معنی‌داری را بین غلظت عصاره و محتوای ترکیب‌های فنلی نشان داد و عصاره آبی حاوی ترکیب‌های فنلی بیشتری نسبت به عصاره اتانولی بود (0.05>p). بیشترین اثر ضدمیکروبی عصاره آبی در برابر استافیلوکوکوس اورئوس مشاهده شد و در عصاره اتانولی بیشترین خاصیت ضدمیکروبی و کمترین غلظت مهارکنندگی رشد بر باکتری‌های استافیلوکوکوس اورئوس و سالمونلا انتریکا مشاهده گردید (0.05>p). با توجه به خواص آنتی‌اکسیدانی و ضد‌میکروبی مطلوب این گیاه، استفاده از عصاره آن به‌عنوان یک افزودنی طبیعی در صنایع غذایی توصیه می‌شود.

Antioxidant activity and total phenolic compounds of aqueous and ethanolic extracts of Iranian yellow rose (Rosa foetida Herrm.) and evaluation of their antimicrobial activity against Salmonella enterica, Bacillus cereus, and Staphylococcus aureus

Rosa foetida Herrm. is one of the native Rosa species in Iran known as Iranian yellow rose. The main growth area of this plant in Iran is the western parts especially Kurdistan. It is used for kidney disorders treatment and as a source of vitamin C. The aim of this study was to evaluate the ability of free radical scavenging, determination of phenolic compounds, and antimicrobial activity of aqueous and ethanolic extracts of yellow rose flowers. The antioxidant activity and total phenolic compounds of extracts of yellow rose were determined using ABTS free radical scavenging assay and FolinCiocalteu method, respectively. Dilution method was used to determine the minimal inhibitory concentration (MIC) against Salmonella enterica, Bacillus cereus and Staphylococcus aureus. The results showed a significant positive correlation between free radical scavenging percentage and the concentration of the extracts (P<0.05). In the range of 0.3912.50 mg ml1 concentrations, the aqueous extract had more antioxidant activity than ethanolic extract (P<0.05). The 50% inhibitory concentration (IC50) of aqueous and ethanolic extracts was calculated to be 217.069 and 223.116 μmol, respectively. The results of total phenolic compounds test in extracts showed a positive and significant relationship between the concentration of the extracts and their phenolic compounds content, and the aqueous extract contained more phenolic compounds as compared with the ethanolic extract (P<0.05). The highest antimicrobial effect of aqueous and ethanolic extracts was observed against Staphylococcus aureus and Salmonella enterica, respectively (P<0.05). Due to the favorable antioxidant and antimicrobial properties of this plant, its use as a natural additive in the food industry is recommended.