اثر منابع مختلف منابع نیتروژنی بر برخی ویژگی‌های مورفوفیزیولوژیکی رزماری (rosmarinus officinalis l.) در شرایط درون شیشه‌ای

این تحقیق به‌منظور بررسی تاثیر منابع نیتروژنی مختلف شامل نیترات آمونیوم، آسپاراژین و گلوتامین در پنج غلظت 0، 50، 150،100، و 200 میلی‌گرم بر لیتر بر برخی ویژگی‌های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه رزماری (rosmarinus officinalis l.) در قالب طرح کاملاً تصادفی با پنج تکرار اجرا شد. شاخص‌های ارتفاع گیاه، میزان شاخه‌زایی، تعداد برگ، میزان برگ نکروزه، مقدار کلروفیل‌های a، b و کل، و مقدار کاروتنوئید، فنول و فلاونوئید اندازه‌گیری شدند. نتایج نشان داد که تاثیر منابع نیتروژنی بر بر تمامی شاخص‌های مورد بررسی به‌استثنای میزان برگ نکروزه در سطح احتمال 1% معنی‌دار شد. نتایج حاصل از مقایسه میانگین داده‌ها نشان داد بیشترین میزان شاخه‌زایی و تعداد برگ در تیمار گلوتامین و آسپاراژین با غلظت 100 میلی‌گرم بر لیتر حاصل شد و بیشترین ارتفاع گیاه در غلظت 200 میلی‌گرم بر لیتر نیترات آمونیوم بدست آمد. همچنین، بیشترین میزان رنگیزه‌های فتوسنتزی در تیمار آسپاراژین با غلظت 50 میلی‌گرم در لیتر و بیشترین میزان فنول و فلاونوئید در تیمار گلوتامین با غلظت 200 میلی‌گرم بر لیتر بدست آمد. در کل، نتایج نشان داد که منابع نتیروژنی مختلف مورد بررسی توانستند به‌طور مثبت و معنی‌داری سبب بهبود شاخص‌های مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی رزماری در شرایط درون شیشه‌ای شوند.

Effects of various nitrogen sources on some morphophysiological characteristics of rosemary (Rosmarinus officinalis L.) under in vitro conditions

To investigate the effects of different nitrogen sources including ammonium nitrate, asparagine, and glutamine in five concentrations of 0, 50, 100,150, and 200 mg l1 on some physiological and biochemical characteristics of rosemary (Rosmarinus officinalis L.), an experiment was conducted in a completely randomized design with five repliacations. The indices including plant height, shooting rate, number of leaves, necrotic leaf size, chlorophylls a, b, and total chlorophyll content, and the content of carotenoids, phenols, and flavonoids were measured. The results showed that the nitrogen sources significantly (P≤0.01) affected the all measured indices except the necrotic leaf size. The results of means comparison showed that the highest shooting rate and number of leaves were obtained at 100 mg l1 of glutamine and asparagine and the highest plant height was obtained at 200 mg l1 of ammonium nitrate. Also, the highest amount of photosynthetic pigments was obtained at 50 mg l1 of asparagine and the highest amount of phenols and flavonoids was related to 200 mg l1 of glutamine. In general, the results showed that the various nitrogen sources studied could positively and significantly improve the morphological and physiological characteristics of rosemary under in vitro conditions.